از مهم ترین حق و حقوق هایی که کارفرما نسبت به نیروی کار خود بر عهده دارد، پرداخت سنوات است. سنوات پایان خدمت یا همان پاداش پایان کار، بعد از اتمام قرارداد کاری به هر دلیلی مانند بازنشستگی، فوت، استعفا و حتی اخراج از کار به کارگران تعلق می گیرد. اما یکی از سوالات مهم و همیشگی کارگران این است که آیا سنوات برای کار کمتر از یکسال نیز محاسبه می شود؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال و آشنایی بیشتر با قوانین مربوط به سنوات، تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

آشنایی با حق سنوات

با توجه به قوانین به تصویب رسیده در اداره کار، افراد بعد از استخدام در یک شرکت و یا اداره، از حق و حقوق خاصی برخوردار می شوند که بهتر است از آن ها اطلاع داشته باشند. یکی از مهم ترین حقوق یک کارگر یا کارمند سنوات پایان کار یا همان پاداش پایان خدمت است. این حق کاملا قانونی است و کارفرما در هر حالتی موظف به پرداخت آن است.

درواقع سنوات مبلغی است که هر ساله از طرف شورای عالی کار تعیین شده و در پایان سال یا پایان خدمت فرد، به او پرداخت می شود. طبق قانون اداره کار، حتی اگر فرد از کار اخراج شود و یا به خواست خود استعفا دهد، کارفرما موظف است سنوات او را تمام و کمال پرداخت نماید. جالب است بدانید که سنوات برای کار کمتر از یکسال نیز تعلق می گیرد که در پاراگراف های بعد بیشتر در مورد نحوه محاسبه و پرداخت آن صحبت می کنیم.

نحوه محاسبه حق سنوات در قانون کار

براساس ماده 24 قانون کار، کارفرما موظف است به کارگران و کارمندانی که بیش از یک سال سابقه کار دارند، مبلغی تحت عنوان حق سنوات پرداخت نماید. سنوات به صورت سالیانه محاسبه می شود و برای هر سال کاری یک ماه دستمزد در نظر گرفته می شود. این مبلغ معادل دستمزد آخرین ماهی است که فرد در شرکت یا اداره مورد نظر مشغول به کار بوده و حقوق دریافت کرده است. البته نحوه محاسبه سنوات برای کار کمتر از یکسال کمی متفاوت است اما برای درک بهتر این موضوع را با یک مثال توضیح می دهیم.

به عنوان مثال اگر فردی در آخرین ماه کاری خود 8 میلیون حقوق دریافت کرده باشد، به ازاء هر سال خدمت 8 میلیون سنوات به او تعلق می گیرد. بنابراین اگر فرد 10 سال سابقه کار داشته باشد در انتهای خدمت رقمی معادل 80 میلیون تومان سنوات پایان کار دریافت می کند.

این رقم حق طبیعی و قانونی نیروی کار است و کارفرما به هیچ عنوان نمی تواند آن را نادیده بگیرد.

سنوات برای کار کمتر از یکسال

همان طور که در پاراگراف قبل اشاره کردیم افرادی که یکسال سابقه کار در یک شرکت، کارگاه یا اداره داشته باشند، مشمول دریافت سنوات می شوند. اما سوال مهم اکثر افراد این است، آیا سنوات برای کار کمتر از یکسال نیز تعلق می گیرد؟

در پاسخ به این سوال باید گفت: بله، خوشبختانه اداره کار برای افرادی که مجبور هستند بنا به دلایلی تا قبل از یکسال محیط کار خود را ترک کنند نیز مزایایی در نظر گرفته است. به این معنی که حتی با سابقه کار کمتر از یکسال نیز می توانید از قانون حق سنوات استفاده کنید.

البته نحوه محاسبه سنوات برای افرادی که کمتر از یکسال سابقه کار دارند، کمی متفاوت از افرادی است که سال های بیشتری مشغول به کار بوده اند. طبیعتا حق سنوات این افراد کمتر از نیروی کاری است که چندین سال سابقه فعالیت و خدمت دارد. اما به هر حال، طبق قانون کارفرما موظف است مبلغی تحت عنوان سنوات به این افراد پرداخت کند که نحوه محاسبه آن را در پاراگراف بعد بررسی می کنیم.

نحوه محاسبه سنوات برای کار کمتر از یکسال

در پاراگراف های بالاتر اشاره کوچکی به نحوه محاسبه حق سنوات کردیم، اما در این قسمت برای راحتی بیشتر شما عزیزان دو فرمول برای محاسبه حق سنوات با سابقه کار یکسال و یا کمتر، قرار می دهیم.

*افرادی که بیشتر از یکسال سابقه کار دارند برای محاسبه حق سنوات خود باید به صورت زیر عمل کنند:

حق سنوات = حقوق پایه درج شده در قرارداد × کارکرد سنوات ÷ 365

با قرار دادن اعداد خواسته شده در فرمول به راحتی می توانید حق سنوات خود را در پایان یک سال محاسبه کنید.

*فرمول محاسبه حق سنوات برای کار کمتر از یکسال

حق سنوات = حقوق پایه درج شده در قرارداد × کارکرد سنوات ÷ تعداد روزهایی که مشغول به کار بوده اید

نحوه محاسبه پایه سنوات

همان طور که گفته شد حق سنوات مبلغی است که در انتهای خدمت باتوجه به آخرین حقوق دریافتی و سابقه کاری افراد به آن ها داده می شود؛ اما نوع دیگری سنوات به نام سنوات پایه نیز وجود دارد که به حقوق ماهیانه افراد اضافه شده و معمولا در انتهای سال همراه با عیدی به آن ها پرداخت می شود.

برای محاسبه پایه سنوات می توانید از فرمول زیر استفاده کنید:

پایه سنوات = پایه سنوات ماهانه ÷ 30 × کارکرد ماه

پایه سنوات هر ساله توسط شورای عالی کار یا همان اداره کار تعیین می شود و در اختیار کارگران و کارفرمایان قرار می گیرد. با در دست داشتن ارقام خواسته شده در فرمول های بالا به راحتی می توانید حق سنوات و پایه سنوات خود را محاسبه کنید.

چه افرادی مشمول دریافت سنوات هستند؟

براساس ماده 24 قانون کار که به طور کامل پیرامون نحوه پرداخت سنوات و قوانین مربوط به آن صحبت کرده است، تمام افرادی که در یک شرکت یا اداره قرارداد رسمی و غیر رسمی داشته باشند، مشمول دریافت سنوات هستند. بنابراین، این طرز فکر کارفرما که نیازی نیست به نیروی کار غیر رسمی خود سنوات پرداخت کند کاملا اشتباه است.

درواقع افراد با هر نوع قراردادی می توانند بعد از خاتمه همکاری، برای دریافت سنوات خود درخواست دهند.

مهم ترین شرایط دریافت حق سنوات به شرح زیر است:

  • اگر شخصی قصد دارد از کار خود استعفا دهد باید این موضوع را به صورت کتبی از یک ماه قبل به کارفرمای خود اعلام کند. تنها در این صورت فرد می تواند بعد از پایان یک ماه محل کار خود را ترک کند و از حق سنوات استفاده نماید.
  • در صورتی که کارگری بدون ارائه عذر موجه از کار اخراج شود، بعد از برگشت مجدد به کار تمام روز هایی که در شرکت حضور نداشته به عنوان سابقه کار در نظر گرفته می شود. اما در صورت عدم برگشت به کار و ادامه همکاری، کارفرما موظف است سنوات پایان خدمت فرد را تمام و کمال پرداخت نماید.
  • افرادی که بنا بر هر دلیلی مانند از کارافتادگی، بازنشستگی، فوت و … توانایی حضور در محل کار و ادامه همکاری را ندارند مشمول دریافت سنوات پایان خدمت می شوند.

خاطرتان باشد اگر بدون اطلاع کارفرما محیط کار را ترک کنید و به همکاری خود با شرکت خاتمه دهید، نمی توانید ادعایی برای دریافت سنوات پایان کار داشته باشد. استعفای شما باید مراحل قانونی خود را طی کند تا مشمول دریافت سنوات شوید.

سنوات بیش از یک ماه چیست؟

همان طور که در قسمت های قبلی مقاله ” سنوات برای کمتر از یکسال” گفته شد، کارفرما موظف است به ازای هر سال سابقه کار کارگر خود یک ماه حقوق به عنوان پاداش پایان کار به او پرداخت کند. اما در شرایط خاصی این مبلغ به جای 30 روز، 45 و یا 60 روزه محاسبه می شود. این شرایط استثنا به شرح زیر است:

  • سنوات خدمت ۴۵ روزه:

براساس ماده 20 قانون کار، در صورتی که قرارداد کاری افراد بنا به دلایل گفته شده در زیر تعلیق شود، سنوات خدمت به جای 30 روزه، 45 روزه در نظر گرفته می شود.

  • تعطیل شدن کارگاه به خاطر حوادث غیر مترقبه
  • گرفتن مرخصی بدون حقوق یا تحصیلی برای دو سال
  • تمام شدن دوره سربازی
  • توقیف نیروی کار که منجر به محکومیت او نشده باشد.
  • سنوات خدمت 60 روزه:

بر اساس ماده 32 به تصویب رسیده در قانون کار، در صورتی که فردی به دلیل از کار افتادگی ( کاهش توانایی جسمی و فکر) ناچار به قطع همکاری با شرکت باشد، کارفرما موظف است به ازای هر سال سابقه کار او معادل 60 روز یا دو ماه حقوق، به فرد سنوات پرداخت نماید. عدم توانایی همکاری باید توسط کمسیون پزشکی تایید شده باشد.

  • سنوات کارهای طاقت فرسا

طبق قوانین بازنشستگی قبل از موعد، افرادی که در کارهای طاقت فرسا مشغول به کار هستند، هر سال سابقه کار آن ها به صورت 1.5 برابر محاسبه می شود. البته این موضوع تنها در سابقه بیمه فرد لحاظ می شود و تاثیری در سنوات پرداختی ندارد. به عبارت دیگر سنوات کارهای طاقت فرسا نیز با همان ضریب یک محاسبه می شود.

جمع بندی

در مقاله پیش رو سعی کردیم شما را با قوانین مرتبط با سنوات برای کار کمتر از یکسال و بیشتر آشنا کنیم. همان طور که گفته شد سنوات حق قانونی هر کارگر و کارمندی است و کارفرما موظف است در پایان خدمت یا پایان سال آن را پرداخت نماید. خاطرتان باشد تفاوتی ندارد که شما قراداد رسمی یا غیر رسمی داشته باشید، به هر حال طبق قوانین ثبت شده در شورای عالی کار مشمول دریافت سنوات پایان خدمت هستید.