تمامی کارگران از نظر وزارت کار از مزایای یکسانی برخوردار هستند و برای حمایت از آن ها قوانین مختلفی وضع شده است. یکی از قوانین بسیار مهمی که در واقع از حق و حقوق اولیه کارگر محسوب می شود، پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی توسط کارفرما است که با نام قانون کار تامین اجتماعی شناخته می شود. تمامی کارفرما ها فارغ از نوع قرارداد، میزان ساعت کاری و میزان سختی کار مجبور هستند حق بیمه تمامی کارگران خود را پرداخت کنند. قانون کار تامین اجتماعی خود به بخش های مختلفی تقسیم می شود که در این مقاله قصد داریم برخی از مهم ترین قوانین این موضوع را شرح دهیم.

قوانین کار و تامین اجتماعی

قوانین کار تامین اجتماعی به بخش های مختلفی تقسیم می شود که عبارتند از :

مرخصی های استحقاقی

قوانینی که مربوط به مرخصی های استحقاقی مربوط می شوند، به طور کامل و دقیق در ماده های 64، 69، 71 و 73 تعریف شده اند.

  • ماده 64: طبق ماده 64 مرخصی استحقاقی تمامی کارگران حق دارند که روز های جمعه تعطیل باشند. البته باید توجه داشت که طبق قانون کار تامین اجتماعی سایر روز های تعطیل جز ایام مرخصی محسوب نخواهند شد. همچنین باید دقت داشت که کارگر حق ندارد بیش از 9 روز از مرخصی های خود را ذخیره کند.
  • ماده 69: کارگر برای گرفتن مرخصی باید با کارفرمای خود به توافق برسد. در صورتی که برای تعیین مرخصی بین این دو اختلافی پیش بیاید، باید از نظر اداره کار و امور اجتماعی محل کمک گرفت.
  • ماده 71: اگر قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما به دلیل بازنشستگی، از کار افتادگی، تعطیلی و ورشکستگی شرکت فسخ شود، کارفرما باید مطالباتی که مربوط به مرخصی های کارگر می شود را محاسبه و به او پرداخت کند. طبق قانون کار تامین اجتماعی در صورتی که فرد در قید حیات نباشد، مبلغ باید به ورثه او برسد.
  • ماده 73: تمامی کارگران حق دارند در صورت فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان سه روز مرخصی با حقوق داشته باشند.

مرخصی های استعلاجی

طبق قوانین مشخص شده مرخصی های استعلاجی تنها در صورتی مجاز هستند که یک پزشک معتمد عدم توانایی کافی برای کار کردن کارگر را تایید کند. بعد از تایید توسط پزشک، کارگر باید حداکثر تا 24 ساعت قبل درمورد مرخصی با کارفرما خود صحبت کند تا کارفرما بتواند کار های مربوطه را برای تایید مرخصی انجام دهد؛ زیرا مرخصی استعلاجی که کارگر می گیرد باید در سوابق پرونده پرسنلی نگهداری شود تا بعدا از کارکرد ماهیانه در گواهی کسر شود و برای گرفتن دریافت غرامت در زمان بیماری کارگر به شرکت خدماتی سازمان تامین اجتماعی ارجاع داده شود.

مرخصی زایمان

قانون کار تامین اجتماعی شامل مرخصی های زایمان نیز می شود. طبق موارد گفته شده در ماده 76 مرخصی کارگران زن در مجموع 120 روز است. در صورت زایمان توامان یا دو قلو امکان اضافه کردن حداکثر 14 روز مرخصی وجود دارد.

پس از زایمان و اتمام زمان مرخصی کارمند زن مجبور است که به محل کار خود برگردد. طبق قانون کار تامین اجتماعی دوره مرخصی جزوی از سابقه کاری فرد محسوب می شود. به همین دلیل حقوق مرخصی در این دوره تمام و کمال توسط سازمان تامین اجتماعی پرداخت خواهد شد.

همچنین طبق ماده 3 مادر می تواند برای شیردهی فرزند خود تا چهار ماه چه در بخش های دولتی و چه در بخش های غیر دولتی مرخصی دریافت کند. همچنین نکته مهمی که در تبصره یک به آن اشاره شده است، این است که مادر می تواند در صورت ادامه شیردهی تا 20 ماهگی کودک روزانه یک ساعت مرخصی بدون کسر از حقوق دریافت کند.

مرخصی بدون حقوق

طبق قانون کار تامین اجتماعی مرخصی بدون حقوق همان طور که از اسم آن پیداست، نوعی از مرخصی است که در آن کارگر حقوقی دریافت نمی کند. نحوه استفاده از مرخصی بدون حقوق و همچنین مدت زمان آن کاملا بستگی به توافق بین کارگر و کافرما دارد.

غیبت

یکی دیگر از حوزه های بسیار مهمی که قوانین مخصوص به خود را دارد، مسائل مربوط به غیبت کارگر هستند که به طور مفصل درمورد آن در قوانین صحبت شده است. در غیبت کارکنان نه تنها حقوق و مزایای آن روز را از دست خواهند داد، بلکه مورد غیبت در کمیته های انضباطی کار نیز ثبت و پس از بررسی تصمیمی برای جبران غیبت کارگر گرفته خواهد شد.

طبق قانون کار تامین اجتماعی تمامی غیبت ها غیرموجه هستند به غیر از موارد زیر:

  • تولد فرزند که فرد می تواند به خاطر آن تا دو روز غیبت داشته باشد.
  • فوت پدر، مادر، همسر و فرزندان که با احتساب مرخصی مذکور فرد می تواند تا یک هفته غیبت داشته باشد.
  • فوت برادر و خواهر که فرد می تواند تا چهار روز غیبت داشته باشد.
  • یکی دیگر از دلایلی که غیبت می تواند به خاطر آن موجه محسوب شود، احضار فرد توسط مراجع قضائی و قانونی برای مثال جهت ادای شهادت است. بر اساس قانون کار تامین اجتماعی میزان غیبتی که فرد می تواند به دلایل قضائی داشته باشد، بستگی به مسئولین مربوطه دارد.
  • آخرین مورد نیز که می تواند غیبت فرد را توجیه کند، بیماری است. البته به شرطی که کارگر گواهی پزشک معالج داشته باشد. همچنین این گواهی باید به تائید سازمان تامین اجتماعی نیز رسیده باشد.

فرد پس از غیبت از محل کار باید حداکثر موضوع را ظرف مدت 48 ساعت به کارفرما خود اطلاع دهد. همچنین طبق قانون کار تامین اجتماعی راستی آزمایی دلایل فرد برای غیبت به عهده مدیریت است. در صورتی که مورد مشکوکی وجود داشته باشد که مدیریت نتواند آن را بررسی کند، می توان از کمیته انضباط کار کمک گرفت.

نحوه کسر حقوق به علت غیبت نیز بستگی به نوع توافق با کارگر بستگی دارد. در این حالت معمولا کسر حقوق به علت غیبت از مرخصی استحقاقی کارگر انجام می شود. در صورتی که فرد غیبت استحقاقی نداشته باشد، می توان به میزان ایام غیبت از مزد و مزایای کارگر کسر کرد. همچنین در صورت غیبت کارفرما می تواند برای تنبیه کارگر به ترتیب بند الف و ب ماده 8 آئین نامه اقدام کند. همچنین در صورتی که تعداد غیبت های غیر موجه فرد زیاد باشد، امکان پیشنهاد اخراج کارگر به مدیریت وجود دارد. در صورتی که مدیریت با اخراج کارگر موافق باشد، می توان این کار را انجام داد.

تاخیر کارگر

تاخیر کارگر در ورود به محل کار یکی از مشکلاتی است که اکثر شرکت ها با آن رو به رو می شوند. به همین دلیل در قانون کار تامین اجتماعی و همچنین آئین نامه انضباطی برای این مورد مجازاتی تعیین شده است. در صورتی که تاخیر کارگر تداوم داشته باشد، می توان موضوع را به کمیته انضباطی ارجاع داد. در صورتی که رای کمیته انضباطی برای مجازات کارگر مثبت باشد، معمولا دستور داده می شود تا کسری حقوق و مزایا صورت بگیرد.

عائله مندی

یکی از مواردی که قبل از استخدام کارگر باید به آن توجه شود، موضوع عائله مندی است. طبق قانون کار تامین اجتماعی کسانی که دارای دو فرزند و بیشتر هستند، حق اولاد داده می شود. البته برای دریافت حق اولاد کارگر باید حداقل یکی از دو شرط زیر را داشته باشد:

  • سن فرزند کارگر زیر 18 سال باشد.
  • در صورتی که سن فرزند بالای 18 سال است، باید گواهی اشتغال به تحصیل یا از کار افتادگی فرد ارائه شود. گواهی باید به تائید کمیسیون پزشکی تامین اجتماعی رسیده باشند. در غیر اینصورت اعتبار نخواهند داشت.

ماموریت

یکی از دیگر از موضوعات مهم دیگر در حوزه قانون کار تامین اجتماعی به آن پرداخته شده است، ماموریت ها هستند. طبق ماده 46 کارگرانی به موجب قرارداد خود مجبور هستند به ماموریت بروند، امتیاز فوق العاده ماموریت تعلق می گیرد. حقوق فوق العاده ماموریت نمی تواند کمتر از حداقل مزد تعیین شده وزارت کار باشد. علاوه بر این موضوع کارفرما مجبور است که تمامی هزینه های مربوط به رفت و برگشت کارگر را تامین کند.

طبق قوانین در صورتی کارگر می تواند از مزایای فوق العاده ماموریت بهره ببرد که حداقل 50 کیلومتر از محل کار خود دور شده باشد و یا این که برای انجام کاری مجبور است که حداقل یک شب در محل ماموریت بماند. طبق قانون کار تامین اجتماعی قبل از این که کارگر یا کارمند به ماموریت فرستاده شود، باید به موارد زیر توجه کرد:

  • در برگه ماموریت باید نام و نام خانوادگی کارگر ذکر شود. همچنین نام بردن واحد اعزام کننده، محل ماموریت، شرح ماموریت و مدت ماموریت از جمله مواردی هستند که باید به طور دقیق در برگه ماموریت شرح داده شوند.
  • میزان پرداختی به کارگر نباید از حداکثر میزانی که توسط وزارت کار مشخص شده بیشتر و از حداقل آن کمتر شود.
  • مسافت ماموریت نباید کمتر از 50 کیلومتر باشد. زیرا در غیر اینصورت ماموریت کاری محسوب نمی شود و مزایایی به کارگر تعلق نمی گیرد.

نتیجه گیری

کارگران از حقوق و مزایای مختلفی بهره می برند. به همین دلیل برای آن ها قوانین مختلفی وضع شده است. یک سری از قوانین بسیار مهمی که برای کارگر ها وضع شده است، قوانین مربوط به تامین اجتماعی می شوند. قوانین مربوط به تامین اجتماعی برخی از وظایف و حقوق مهم کارگر را تعریف می کنند. به همین دلیل برای این که بیشتر با آن ها آشنا شوید، در این مقاله در مورد قانون کار تامین اجتماعی توضیح داده شد.