اگر به دنبال راهی برای اثبات خود به مدیر شرکتتان هستید، اضافه کاری یکی از بهترین راه هاست؛ زیرا با این کار علاوه بر اثبات توانایی هایتان به کارفرما، دریافتی خود را نیز افزایش می دهید و از زمان آزاد خود به بهترین نحو استفاده می کنید. اگرچه باید مراقب باشید که اضافه کاری شما به سلامتی زندگی شخصی تان آسیبی نرساند. همچنین لازم است قوانین و مقررات مرتبط با اضافه کاری را نیز به درستی بدانید تا در انتهای کار هیچ مشکلی بین شما و کارفرمایان به وجود نیاید. اگر به دنبال آن هستید که اضافه کاری شما مثمر ثمر واقع شود، لازم است به مزایا و معایب آن در کنار پاسخ به سوال اضافه کار چند درصد حقوق است، توجه کنید. از این طریق می توانید با دانش کافی و اطلاعات لازم در محل کار خود حاضر شوید و اضافه کاری مفیدی را تجربه کنید تا به عنوان یک نیروی کارآمد شناخته شوید. در ادامه مطلب قصد داریم به بررسی مزایا و معایب اضافه کاری و نحوه محاسبه آن در حقوق پردازیم. با ما همراه باشید.

اضافه کاری به چه معناست؟

به طور کلی اگر کارگر و کارمندی بیشتر از ساعاتی که برای او در هفته یا ماه تعیین شده است، در محل کار خود مشغول باشد، ساعات اضافه را اضافه کاری می نامند. طبق قانون کار استاندارد ایران هر فرد لازم است ۸ ساعت در طول یک روز و ۴۴ ساعت در طول یک هفته کار کند. اگر میزان ساعات کاری بیشتر از این اعداد شود، برای آن شخص حقوق اضافه کاری در نظر گرفته می شود و مبلغ بیشتری را به دستمزدش اضافه می کنند.

البته منظور ما از ساعات بیشتر کاری، زمانی را که در یک روز کار می کنید، نیست. بلکه ممکن است یک کارگر در طول یک روز ۸ ساعت کار کند و فردای آن روز ۶ ساعت کار کند و بعد از تمام شدن کارش، در انتهای هفته 44 ساعت را پر نکند. هنگامی که ساعت کاری لازم برای کارکنان پر نشود، اضافه کاری در نظر گرفته نخواهد شد. اما اگر تمام کارکنان ساعات تعیین شده از جانب وزارت کار را به درستی در یک ماه پر کنند و علاوه بر آن ساعات، مدت بیشتری را نیز در محل کار خود بگذرانند، برای آن ها اضافه کاری در نظر گرفته می شود. برای پاسخ به سوال اضافه کار چند درصد حقوق است، لازم به ذکر است که معمولاً مبلغ اضافه کاری مساوی است با یک ساعت کار معمولی به اندازه ۴۰ درصد مبلغ آن. البته باید بگوییم که مبالغ ممکن است در قانون جمعه کاری، تعطیل کاری و غیره متفاوت باشد.

چه زمانی کارفرمایان به اضافه کاری نیاز پیدا می کنند؟

  • گاهی اوقات به دلیل نوسانات تولیدات فصلی لازم است محصولات بیشتری را تولید کنید و به دست خریداران بسپارید. برای مثال اگر شرکت وظیفه تولید محصولات گرمایشی را دارد، معمولا در فصل های سرد سال، تولیدات او افزایش پیدا می کند و به اضافه کاری کارگران خود احتیاج دارد.
  • البته مدیریت ضعیف زمان نیز بی تاثیر نیست. گاهی اوقات ممکن است از زمانی که در دست دارید به خوبی استفاده نکنید و در نتیجه برای رساندن کار به اضافه کاری کارگران احتیاج پیدا کنید.
  • بسیاری از شغل ها نیز هستند که به صورت ۲۴ ساعته باید شخصی بالای سر کار باشد تا کار ها انجام شوند. برای مثال برخی از مشاغل ضروری مانند سازمان های آب، برق، گاز، آتش نشانی و اورژانس حتما باید سر کار باشند و به مردم خدمت رسانی کنند.
  • همچنین هنگامی که نسبت به نیرو های دردسترس کار بیشتری قبول می کنید، به اضافه کاری کارگران احتیاج پیدا خواهید کرد تا محصولات را به موقع و با بالاترین کیفیت ارائه دهید.

مزایا و معایب اضافه کاری

برای بررسی دقیق سوال اضافه کار چند درصد حقوق است، لازم است مزایا و معایب آن را به طور کامل بررسی کنیم:

مزایا

  • دستمزد بالا تر: از اصلی ترین مزایایی که معمولا کارگران بسیاری را به سمت اضافه کاری می کشاند، دستمزد بالاتر آن است. مسائل مالی جزء پر اهمیت ترین موضوعات هر خانواده هستند. در نتیجه تمام افراد در تلاش برای افزایش حقوق خود هستند و سعی می کنند در ماه مبلغ بیشتری را از کارفرمای خود دریافت کنند. یکی از ساده ترین کار ها اضافه کاری است. با هر ساعت اضافه کاری شما ۴۰ درصد مبلغ بیشتری نسبت به ساعت معمولی کاریتان دریافت خواهید کرد که ممکن است این مبلغ، بسیاری از مشکلات اقتصادی و نگرانی هایتان را از بین ببرد.
  • ارتقای شغلی: هنگامی که در میان تمام کارکنان، شما برای اضافه کاری اقدام می کنید و داوطلب می شوید، درواقع در حال اثبات خود به کارفرما هستید. با این کار نشان می دهید شغلتان برایتان اهمیت بالایی دارد و زمان کافی را برای پیشرفت در آن در نظر می گیرید. در نهایت اگر بحث ارتقای شغلی مطرح شود و کارفرما نیز ساعات کاری اضافه شما را به خاطر بیاورد، شما را برای ارتقا معرفی خواهد کرد. در این صورت در کنار دستمزد بالا تری که دریافت میکنید، برای پیشرفت کاری خود در روز های آینده نیز برنامه چیده اید.
  • بدست آوردن تجربه: این وضعیت برای افراد تازه کار یک فرصت استثنایی به حساب می آید؛ زیرا آن ها می توانند با اضافه کاری تجربه بیشتری را در زمینه کاری خود به دست بیاورند و رزومه کاری خود را قوی تر کنند. همچنین اضافه کاری به کارکنان جدید این فرصت را می دهد تا با شغلشان آشنایی بیشتری پیدا کنند و با تقویت مهارت هایشان به سمت اهداف مورد نظرشان حرکت کنند.

معایب

  • تمرکز پایین: فردی که ۸ ساعت در طول یک روز کار کرده است، به احتمال زیاد انرژی بالایی برای ادامه کار ندارد. همین امر موجب پایین آمدن تمرکز کارگر می شود و ممکن است کیفیت کار مورد نظر نیز افت پیدا کند. با پایین آمدن بهره وری، شرکت شاهد نتیجه مورد نظر خود نخواهد بود و در صورتی که مسئولی برای حل مشکلات وجود نداشته باشد، در ادامه برای شرکت موردنظر مشکلات جدید تری به وجود می آید و حتی ممکن است در نهایت به تعدیل نیرو نیز ختم شود.
  • خطرات سلامتی و ایمنی: هنگامی که ساعت کاری شما از ۸ ساعت بیشتر می شود، بر روی سلامتی تان اثر منفی می گذارد. به برخی از مشاغل که به طور مستقیم با عوامل آسیب زا سر و کار دارند، پیشنهاد می شود به هیچ عنوان اضافه کاری نمانند. برای مشاغلی که سختی کار دارند، اضافه کاری از طرف قانون وزارت کار ممنوع اعلام شده است. برای مثال کارگران معدن به دلیل حضورشان در مکان های خطرناک و پر از دود و گرد و غبار، نمی توانند در روز بیشتر از ۶ ساعت کار کنند. اگر این اتفاق رخ دهد، سلامتی آن ها به خطر می افتد و ممکن است اتفاقات ناگواری برایشان رخ دهد.
  • از بین رفتن تعادل میان زندگی شخصی و زندگی کاری: به طور کلی در یک شبانه روز ۲۴ ساعت وجود دارد. اگر حدود ۹، ۱۰ یا حتی بیشتر از آن را مشغول کار باشید، با احتساب ساعتی که برای استراحت و خواب احتیاج دارید، تقریبا زمان کافی برای وقت گذراندن با اعضای خانواده و عزیزانتان باقی نمی ماند. روانشناسان معتقدند که کار زیاد موجب به خطر افتادن سلامت روان انسان می شود و به روابط اجتماعی او به طور کامل آسیب می رساند. اضافه کاری در صورتی موثر و کاربردی است که تعادل را میان زندگی شخصی و کاری خود حفظ کنید.

برنامه ریزی اضافه کاری

  • بررسی قوانین شرکت: قبل از اینکه با خواست خود اضافه کاری بمانید، لازم است قوانین شرکت را به طور کامل مرور کنید. در برخی از شرکت ها بیش از ۱۰ ساعت اضافه کاری در هفته امتیازی ندارد و برخی دیگر حتی به طور کامل اضافه کاری برایشان معنایی ندارد. به همین دلیل است که اگر شما بیشتر کار کنید ممکن است پولی دریافت نکنید و تنها وقت خود را هدر دهید.
  • در نظر گرفتن زندگی شخصی: در پاسخ به سوال اضافه کار چند درصد حقوق است، لازم است بگوییم برای حفظ تعادل میان زندگی شخصی خود و زندگی کاری خود برنامه ریزی کنید، سپس برای اضافه کاری اقدام کنید. پیشنهاد می کنیم برنامه منظمی داشته باشید که چه زمانی از روز، بیشترین بازدهی را دارید تا در کنار کار کمتر بهترین کیفیت را ارائه دهید و به زندگی شخصی خود نیز آسیب نرسانید.

نتیجه گیری

اگر شخصی بیشتر از ساعتی که از جانب قانون وزارت کار تعیین شده است در محل کار خود حاضر شود، در واقع اضافه کاری کرده است و لازم است مبلغ ساعات اضافی به دستمزد ماهیانه اش اضافه شود. برای پاسخ به سوال اضافه کار چند درصد حقوق است، باید بگوییم که هر ساعت اضافه کاری مساوی است با مبلغ یک ساعت کار عادی به علاوه ۴۰ درصد آن. برای مثال اگر شما در هر ساعت کار عادی ۲۰ هزار تومان دریافت می کنید، برای محاسبه اضافه کاری لازم است ۲۰ هزار تومان را به علاوه چهل درصد آن یعنی ۸۰۰۰تومان بکنید. در نتیجه برای هر ساعت اضافه کاری ۲۸ هزار تومان دریافت خواهید کرد.

اضافه کاری می تواند فواید بسیاری را به دنبال داشته باشد. برای مثال مبلغ بیشتری به عنوان حقوق دریافت می کنید و فرصت ارتقا و اثبات خود به مدیران را پیدا می کنید. این موارد جزء مزایای آن محسوب می شود. اما از طرفی نیز اگر تعادل لازم میان زندگی شخصی و کاری خود را حفظ نکنید، ممکن است آسیب های جبران ناپذیری به زندگی شما وارد شود.