هر کارمندی حق و حقوقی دارد که باید به آن واقف باشد. همینطور کارفرمایان نیز باید از حقوق و مزایایی که باید در اختیار کارمندان خود قرار دهند، آگاهی داشته باشند. این حقوق شامل موارد متعددی می شود که در این مقاله قصد داریم آن ها را یک به یک بررسی کنیم. حق اولاد نیز یکی از این حقوق ها است که در این مقاله آن را به طور مجزا ارزیابی می کنیم و به تمام نکات مربوط به حق اولاد در قانون کار اشاره می کنیم.
حقوق و مزایای کارمندان شامل چه مواردی می شوند؟
در این بخش قصد داریم به برخی از این حقوق اشاره کنیم و هر کدام را جداگانه توضیح دهیم. این حقوق و مزایا عبارت اند از:
- بیمه
کارفرما با بیمه کردن کارگر خود نشان می دهد که برای او اهمیت قائل است. سازمان یا شرکت برای مراقبت های پزشکی کارگر هزینه هایی را در نظر می گیرد. این بیمه شامل بیمه حوادث از کار افتادگی، مرگ ناگهانی می شود و تمام معاینات پزشکی را در بر می گیرد.
- بیمه از کار افتادگی
همان گونه که از نام این بیمه مشخص است، از آن، زمانی استفاده می شود که کارگر به هیچ عنوان نتواند کار موردنظر را انجام دهد. در این حالت، کارفرما وظیفه دارد که حقوق کارگر را به طور کامل پرداخت کند. کارفرما در این حالت با توجه به وضعیت کارمند از یکی از انواع بیمه های کوتاه مدت و یا بلند مدت استفاده می کند.
- پرداخت حقوق در مدت مرخصی استعلاجی
وضعیت سلامتی کارگر بسیار مهم است؛ زیرا اگر کارگر از نظر جسمی در وضعیت مطلوبی قرار نداشته باشد و احساس ضعف کند؛ اما با این حال همچنان به کار خود ادامه دهد، تاثیرات آن بر میزان کارایی اش قابل چشم پوشی نیست. در این حالت، سرعت تغییرات و رشد آن سازمان به میزان زیادی کاهش می یابد. پرداخت حقوق در این زمان ها نشان دهنده اهمیت زیاد کارگر است.
- پاداش
تحسین شدن و تحسین کردن همیشه با احساس خوبی همراه است. اگر کارگر مورد تشویق مافوق خود قرار بگیرد، عملکرد خوب خود را تقویت و تلاش می کند تا ویژگی های مثبت تازه ای نیز به دست آورد. در این صورت، آن ها برای رسیدن به اهداف خود و شرکت سعی بیشتری می کنند و در نتیجه، شرکت زود تر از زمان مقرر شده به اهداف مورد نظر خود دست می یابد. این تشویق با دادن پاداش مازاد بر حقوق اصلی صورت می گیرد.
- حق اولاد
برای والدینی که شاغل هستند، از سوی محل کارشان تسهیلاتی در نظر گرفته می شود تا بتوانند هم از خانواده خود به خوبی مراقبت کنند و هم با خیال آسوده و با تمرکز کافی به کار خود رسیدگی کنند. برخی از شرکت ها برای نگهداری از فرزندان کارکنان فضا های به خصوصی را مشخص می کنند. به طور کلی هزینه هایی به والدین اعطا می شود که با رفاه بیشتری از فرزندان خود مراقبت کنند. حق اولاد در قانون کار در ادامه با تفصیل بیشتری توضیح داده خواهد شد.
حق اولاد به چه معناست؟
حق اولاد به آن مبلغی گفته می شود که کارگرانی که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار دارند و فرزندانی دارند، به ازای هر فرزند دریافت می کنند. این مبلغ، مازاد حقوق ماهیانه آن هاست و کمک هزینه مخارج مربوط به هر فرزند محسوب می شود. این مبلغ با حداقل حقوق سه روز کاری کارگران و کارمندان برابری می کند. دستمزد کارگر هر سال نسبت به سال قبل متفاوت است؛ بنابراین حق اولاد در قانون کار نیز مبلغی متغیر است.
برای پرداخت حق اولاد چه شرایطی در نظر گرفته می شود؟
تا پیش از سال 1392 فرقی نمی کرد که والدین صاحب چند فرزند بودند، تنها به اندازه دو فرزند به آنان حق اولاد پرداخت می شد؛ اما از این سال به بعد، سیاست های دولت تغییر کرد و برای تشویق به فرزند آوری، به همه فرزندان یک خانوه حق اولاد در نظر گرفته می شود. در هر صورت برای اخذ حق اولاد شرایطی در نظر گرفته شده است که شامل این موارد می شوند:
- فرد مورد نظر باید تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باشد و قانون کار برای او صدق کند.
- فرد بیمه شده باید در کم ترین حالت به مدت 720 روز یا دو سال تحت پوشش بیمه قرار داشته باشد.
- سن فرزندان فرد مورد نظر باید کمتر از 18 سال باشد. اگر فرزندی بالای 18 سال باشد، تنها در صورتی حق اولاد به او تعلق می گیرد که مشغول به تحصیل باشد. فرزند اگر پسر باشد، در صورت ادامه تحصیل تا 26 سالگی، پرداخت حق اولاد نیز ادامه می یابد و اگر دختر باشد تا زمانی که ازدواج کند می تواند از این امکان بهره ببرد.
- اگر کمیسیون پزشکی گواهی دهد که فرزند فرد مورد نظر به هر دلیلی نمی تواند کار کند، مثلا بیمار است یا به نقص عضو دچار شده است، پرداخت حق اولاد به والدین او ادامه می یابد.
- اگر والدین هر دو در یک موقعیت شغلی کار کنند، با در نظر گرفتن شرایطی خاص، به هر دو آن ها حق اولاد داده می شود.
حق اولاد چگونه محاسبه می شود و در سال 1401 چقدر است؟
در مجموع، فهمیدن میزان حق اولاد کار سختی نیست. برای به دسـت آوردن آن باید حداقل دستمزدی را که کارگر به صورت روزانه دریافت می کند در عدد سه ضرب کنید. نتیجه به دست آمده را نیز در تعداد فرزندان او ضرب کنید. حقوق هر کارگر، هر سال نسبت به سال قبل متفاوت است؛ بنابراین حق اولاد نیز در تناسب با آن افزایش می یابد؛ برای مثال در سال 1401 کمترین میزان حقوق ماهیانه کارگران، 4/57 درصد بیشتر شده است؛ در نتیجه افزایش حق اولاد نیز همین مقدار است. کمترین حقوق ماهیانه در این سال ۴۱۷۹۷۵۰۰ ریال و حق اولاد برای هر فرزند ۴۱۷۹۷۵۰ ریال است. همان گونه که گفته شد، برای این که حق اولاد هر کارگر را به دست آورید، این عدد را در تعداد فرزاندان او ضرب کنید.
چه انتقاد هایی بر حق اولاد وارد شده است؟
کارفرما وظیفه دارد که حق اولاد کارگر را به او بپردازد و اگر فردی که بیمه شده است شرایطی را که در این باره گفته شد دارا باشد، کارفرما مکلف است که مبلغ حق اولاد را به ازای هر فرزند او، به آن فرد پرداخت کند. در تبصره ماده 87 قانون تامین اجتماعی، اگر کارفرما به هر دلیلی پرداخت حق اولاد کارگر را نادیده بگیرد، کارگر می تواند این موضوع را به مراجع حل اختلاف اداره انتقال دهد و از این طریق آن را پیگیری کند. اما در واقعیت به ندرت پیش می آید که کارگران به این کار اقدام کنند؛ زیرا در صورت شکایت، خطر اخراج یا تعدیل شدن آن ها به وسیله کارفرما، آن ها را تهدید می کند.
نکته دیگر قابل ذکر در انتقاد به حق اولاد در قانون کار این است که بر اساس این قانون، حداقل 720 روز باید از بیمه شدن کارگر برای دریافت این حق گذشته باشد. این موضوع به این معنی است که به کارگرانی که مشغول گذراندن دوره آزمایشی خود هستند، حق اولاد تعلق نمی گیرد. پس از گذراندن این دوره نیز باید به مدت دو سال انتظار بکشند تا این حق به آن ها تعلق بگیرد. حقیقتا این زمان بسیار طولانی است. علاوه بر همه انتقاد های وارد شده، مبلغ حق اولاد در قانون کار بسیار اندک است، به هیچ عنوان کفاف هزینه های امروزی کارگران و فرزندان آن ها را نمی دهد و برای حل مشکلات زندگی آن ها بسیار ناچیز تلقی می شود.
حق اولاد چه زمانی قطع می شود؟
اگر هر کدام از این موارد رخ دهند، حق اولاد قطع می شود:
- فرزند به سن 18 سال برسد.
- تحصیلات فرزند به اتمام برسد.
- فرزند در حین تحصیل مشغول به کار شود.
فرقی ندارد که فرزند دختر است یا پسر، این قانون برای همه فرزندان قابل اجراست. نکته دیگر این که هر روزی که هر یک از این اتفاقات رخ دهند، در همان روز حق اولاد قطع می شود و فرقی نمی کند که اول ماه باشد یا وسط ماه. اگر برای شما سوال باشد که آیا به حق اولاد مالیات تعلق می گیرد یا خیر باید بگوییم که در قانون مالیات، بندی مبنی بر این که حق اولاد معاف از مالیات است، دیده نمی شود؛ در نتیجه حق اولاد شامل مالیات می شود. حق اولاد شامل بیمه نمی شود و فقط مخصوص مردان نیست. هر فردی که شرایط دریافت آن را داشته باشد می تواند از آن بهره ببرد.
جمع بندی
حق اولاد برای کارگران به این معنی است که هر کارگر با توجه به تعداد فرزندان خود، به صورت ماهانه آن را دریافت می کند. بر این حق کارگران انتقاد هایی وارد شده است که آن ها را در این مقاله بررسی کردیم. همچنین حق اولاد در قانون کار را ارزیابی کردیم و گفتیم که بر اساس آن چه کسانی برای دریافت این حق، واجد شرایط هستند.
ثبت ديدگاه