حقوق قانون کار برای خانم ها برای برابری جنسیتی و توانمند سازی زنان است. تبعیض جنسیتی یکی از مشکلاتی است که خانم ها در محل کار با آن روبرو می شوند. درواقع تبعیض جنسیتی یعنی اینکه با یک کارمند به دلیل هویت جنسی رفتار متفاوت و نامطلوبی شود. بعضی زنان در محل کار مورد آزار و اذیت قرار می گیرند، دستمزد کمتری دریافت می کنند، ترفیع نمی گیرند یا به خاطر بارداری و زایمان اخراج می شوند. ما در این مقاله حقوق قانون کار برای خانم ها را بررسی کرده ایم.
تبعیض جنسیتی چیست و چه تاثیری بر روی حقوق قانون کار برای خانم ها دارد؟
تبعیض جنسیتی در محل کار به اشکال مختلف ظاهر می شود؛ اما به طور کلی به این معنی است که به دلیل جنسیت، هویت جنسی و گرایش جنسی، با کارمندان و متقاضیان کار خانم متفاوت و نامطلوب رفتار شود. بعضی از مثال های تبعیض جنسیتی عبارتند از:
- استخدام نشدن یا استخدام زنان برای مشاغل خاص
- دستمزد کمتر
- مورد ارزیابی قرار گرفتن با معیار های متفاوت
- محرومیت از ترفیع، افزایش دستمزد یا فرصت آموزشی
- تنبیه شدن برای کاری که سایر کارمندان مرد همیشه آن را انجام می دهند؛ اما به خاطر آن مجازات نمی شوند
- مورد توهین قرار گرفتن یا اظهارات خصمانه درمورد افرادی که گرایش جنسی خاصی دارند
- آزار و اذیت های جنسی به صورت کلامی یا فیزیکی
- رد شدن برای یک شغل یا مرخصی اجباری به دلیل بارداری
برای غیر قانونی تلقی شدن تبعیض جنسیتی در محل کار، آن رفتار به خصوص باید بر شرایط استخدام شما تاثیر منفی بگذارد. شرایط و ضوابط استخدام به نوعی قوانین و مزایای یک شغل هستند که بیشتر اوقات کارفرمایان آن را تنظیم می کنند. این شرایط شامل مسئولیت های شغلی، ساعات کاری، تعطیلات و میزان مرخصی، حقوق اولیه و ... است. شما باید شرایط استخدام را به خوبی بدانید. اگر موردی خلاف حقوق قانون کار برای خانم ها بود، آن را به مراجع ذی صلاح انتقال دهید.
در صورت مواجهه با تبعیض جنسیتی باید چه کار کنید؟
- شما باید در محیطی امن و عاری از تبعیض کار کنید
کارفرمای شما موظف است طبق قانون حقوق قانون کار برای خانم ها، محیط کاری امنی فراهم کند تا خانم ها بتوانند بدون دغدغه در آن محیط کار کنند و توانمندی های خود را به خوبی نشان دهند.
- درمورد تبعیض جنسیتی در محل کار صحبت کنید
خواه این تبعیض برای شما اتفاق افتاده است یا برای شخص دیگری، شما باید درمورد تبعیض جنسیتی در محل کار صحبت کنید تا زنان دیگری تحت تاثیر تبعیض جنسیتی قرار نگیرند. شما حق دارید به کارفرمای خود بگویید که معتقدید سیاست یا رویه های مدیران شرکت تبعیض آمیز است. کارفرمای شما حق ندارد شما را به دلیل صحبت درمورد تبعیض جنسیتی با او یا دیگر همکاران، تنبیه کند. اگر شما را مجازات یا تنبیه کند، عملی غیر قانونی انجام داده است و باید از او شکایت شود. مجازات یا تنبیه شامل اخراج شدن، تنزل رتبه، کاهش حقوق، تغییر شیفت یا تغییر موقعیت شغلی و هر اقدام دیگری است که بر شما و موقعیت شما تاثیر منفی بگذارد.
- رفتار یا سیاست تبعیض آمیز را به مدیر منابع انسانی یا رئیس خود گزارش دهید
توصیه می شود که شکایت یا گزارش را به صورت کتبی – چه از طریق ایمیل چه از طریق نامه – ارسال کنید تا در صورت نیاز بعدا مدرکی داشته باشید. محض اطمینان، یک کپی از نامه یا ایمیل خود داشته باشید تا در هنگام ثبت شکایت از آن استفاده کنید.
- از پرونده پرسنلی خود یک کپی تهیه کنید
شما می توانید پرونده پرسنلی خود را که شامل ارزیابی عملکرد، سابقه اشتغال، میزان حقوق و مزایا و سایر اطلاعات است، درخواست کنید. در صورت تصمیم برای اقدام قانونی از پرونده پرسنلی به عنوان مدرک استفاده می شود. بخش منابع انسانی شما باید درمورد نحوه دریافت پرونده پرسنلی اطلاعاتی به شما بدهد.
- به سازمان های دولتی شکایت کنید
شما می توانید به هیئت های حل اختلاف یا وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای زیر پا گذاشتن حقوق قانون کار برای خانم ها شکایت کنید. همچنین حق دارید به کارفرمای خود بگویید که قصد دارید اتهامی علیه شرکت او مطرح کنید. آن ها نیز نمی توانند بابت این کار شما را مجازات کنند. البته شما حدودا سه تا شش ماه بعد از آخرین اقدام تبعیض جنسیتی می توانید شکایت کنید. این موضوع به محل زندگی شما بستگی دارد.
- به عنوان شاهد شهادت دهید
شما برای جریان یافتن شکایت خود یا دیگران می توانید علیه کارفرمای خود شهادت دهید. کارفرمای شما نباید شما را از ارائه مدارک، شهادت در جلسه دادرسی و ... بازدارد. حتی اگر در نهایت تحقیقات نشان دهد که هیچ تبعیضی نیست، مشارکت شما نوعی حق محافظت شده است و کارفرمای شما نباید کار شما را تلافی کند و شما را مجازات کند. اگر به خاطر انجام هر یک از موارد فوق اخراج یا مجازات شوید، غیرقانونی است و می توانید علیه کارفرمای خود شکایت کنید.
حقوق قانون کار برای خانم ها شامل چه مواردی می شود؟
- قانون استاندارد های کار منصفانه (FLSA)
این قانون در اواخر دوران رکود بزرگ برای بهبود شرایط کاری تصویب شد. این قانون حداکثر ساعت کار در هفته، حداقل دستمزد، اضافه کاری و کار کودکان را ممنوع کرد. البته این قانون فقط مختص یک جنسیت نیست؛ اما باعث بهبود اوضاع زنان در محل کار شد. این قانون از زمان تصویب در سال 1938، بیست بار اصلاح شده است. طبق این قانون حداکثر ساعت کاری 40 ساعت در هفته است و حداقل دستمزد نیز هر سال تعیین می شود. این قانون تفاوت حقوق کارگران پاره وقت، تمام وقت و ... را نیز پوشش می دهد.
- قانون حقوق مدنی
در قانون حقوق مدنی آمده است که همه انسان ها برابرند. عنوان هفتم این قانون به طور خاص تبعیض براساس نژاد، جنسیت، مذهب و ملیت را ممنوع می کند. این قانون کارفرمایان را موظف می کند در هنگام استخدام، کار یا اخراج، نباید رفتار متفاوتی با افراد داشته باشند. با تصویب این قانون، کارفرمایان دیگر نمی توانستند با زنان صرفا به دلیل جنسیتشان متفاوت رفتار کنند.
- قانون تبعیض به دلیل بارداری
متاسفانه بسیاری از کسب و کار ها قبل از این قانون، زنان را در زمان بارداری یا بعد از زایمان اخراج می کردند. این کار باعث صرفه جویی در هزینه های مراقبت های بهداشتی مرتبط با بارداری می شد و کارفرمایان دیگر در زمان غیبت زنان به دلیل زایمان و نگهداری از فرزند، هزینه ای نمی پرداختند. این قانون که در سال 1978 تصویب شد، تمام این رفتار ها را ممنوع اعلام کرد و به یکی از مهم ترین قانون ها در حقوق قانون کار برای خانم ها تبدیل شد. شرکت ها دیگر نمی توانند بارداری را بهانه کنند و خانم ها را به این دلیل اخراج کنند.
- قانون پرداخت برابر
قانون دستمزد برابر در سال 1963 تصویب شد؛ اما هنوز هم شاهد هستیم که دستمزد زنان کمتر از مردان است. در این قانون تصریح شده است که به زنان همان مبلغی پرداخت شود که به مردان برای انجام کار مشابه پرداخت می شود. با توجه به شکاف دستمزد در جهان، هنوز راه درازی برای تحقق یافتن این قانون در پیش است.
- قانون مرخصی پزشکی
قانونی مرخصی خانواده پزشکی (FMLA) برای شرایطی است که فرد به دلیل شرایط ویژه پزشکی یا زایمان، نمی تواند کار کند. هر شرکتی که 50 کارمند یا بیشتر دارد، موظف است از این قانون پیروی کند. در این قانون فرد برای مشکلات شدید پزشکی 12 هفته مرخصی پزشکی بدون حقوق خواهد داشت و مادران یا پدرانی که به تازگی صاحب فرزند شده اند، می توانند از این قانون استفاده کنند. کارمند در طول دوران مرخصی پزشکی مزایای بهداشتی مورد نیاز را دریافت می کند و پس از اتمام مرخصی به همان موقعیت قبلی خود در شرکت باز می گردد.
- قانون حمایت از افشاگران
قانون حمایت از افشاگران درمورد کارمندانی است که درمورد شرایط ناایمن محیط کار یا تبعیض جنسیتی صحبت می کنند و کارفرمایان آن ها را به دلیل کارشان مجازات می کنند. این قانون، قانونی بسیار مهم در میان حقوق قانون کار برای خانم هاست؛ زیرا از زنان در موقعیت های مختلف سوء استفاده می شود و آن ها به خاطر بعضی ملاحظات نمی توانستند شکایت کنند. با این قانون این ملاحظات کنار گذاشته می شود.
- قانون مرخصی شیردهی
طبق قانون مادران پس از مرخصی زایمان، یک ساعت مرخصی شیردهی دارند.
- قانون بازنشستگی زودهنگام
براساس بند 1 ماده 75 قانون تامین اجتماعی، سن بازنشستگی زنان 55 سال است و خانم ها با داشتن 20 سال سابقه کاری در 55 سالگی بازنشسته می شوند. حتی با داشتن ده سال سابقه کار و در 55 سالگی نیز بازنشسته می شوند. در صورت بازنشستگی متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه، دستمزد خانم ها پرداخت می شود.
جمع بندی
همانطور که در این مقاله خواندیم، قوانین زیادی برای حمایت از حقوق زنان تصویب شده است؛ اما هنوز هم شاهد تبعیض و رفتار ناعادلانه با زنان هستیم. به همین دلیل برای تحقق یافتن این قوانین راه زیادی در پیش است. یکی از مهم ترین راه های تحقق یافتن این قوانین، آگاهی زنان از حقوق قانون کار برای خانم هاست. ما در این مقاله به تبعیض جنسیتی و نحوه برخورد با آن پرداختیم و هشت قانون مرتبط با حقوق قانون کار برای خانم ها را بررسی کردیم.
