کار اقماری یکی از شیوه های استخدام نیروی کار است که با دیگر روش ها کمی فرق دارد. به همین دلیل کار اقماری ممکن است برای بسیاری از افراد کمی نامفهوم باشد. شرایط کار اقماری که در ادامه در مورد آن توضیح داده خواهد شد، شرایطی متفاوت با شیوه رایج تعیین شده و قوانین مصوب اداره کار دارد. اگر جزء افرادی باشید که با شرایط کار اقماری مشغول به کار هستید، احتمالا با آن آشنایی دارید. اما اگر می خواهید که به تازگی با شیوه اقماری استخدام شوید، بهتر است که درمورد قانون کار اقماری و نکات مرتبط با آن بیشتر بدانید.
کار به شیوه اقماری مزایا و معایب خاص خود را به همراه دارد. در اینجا به برخی از مهم ترین موارد آن اشاره می کنیم:
مزایا:
تمامی قرارداد های اقماری بر اساس قانون کار تنظیم می شوند. تنها چیزی که باعث می شود قرارداد اقماری با دیگر قرارداد های کاری تفاوت داشته باشد، میزان ساعت کاری بالای آن و سخت بودن کار است. البته باید این نکته را هم در نظر داشت که در ازای ساعت کاری بالا و سخت بودن آن کارگر می تواند از حقوق و مزایای زیادی که مطابق با قانون اداره کار هستند بهره مند شود. قانون کار اقماری درست مانند سایر قرارداد های کاری از قانون کار و شرط بیمه تامین اجتماعی پیروی می کند. به همین دلیل هر جایگاه یا سمت شغلی در پروژه های اقماری معمولا حقوق پایه مخصوص به خود را دارند.
قانون کار اقماری مثل دیگر قرارداد های کاری است؛ زیرا هر نوع قراردادی که در آن نیرو های انسانی برای مدت زمان مشخصی برای انجام کاری به خدمت گرفته شوند و حقوق دریافت کنند، در دسته قرارداد های کار قرار می گیرند. قرارداد اقماری از قانون کار پیروی می کند و شامل بیمه تامین اجتماعی می شود.
در قراردادی که برای قانون کار اقماری تنظیم می شود، کارفرما همان دولت یا پیمانکار است. فردی که قرار است به صورت اقماری کار کند، معمولا به صورت رسمی توسط شرکت های نفت یا گاز استخدام می شود. همچنین با توجه به قانون کار اقماری ممکن است که استخدام به شیوه غیر مستقیم صورت بگیرد. یعنی به غیر از شرکت نفت و گاز، پیمانکارانی که انجام پروژه های به خصوصی را پذیرفته اند نیز می توانند افراد را برای کار اقماری استخدام کنند. در هر دو روش کارفرما مسئولیت کارگر را به عهده می گیرد و می تواند تمامی امور مربوط به اسکان، تهیه امکانات اقامتی و رفاهی، پرداخت حقوق و مزایا و مواردی از این دست را انجام دهد.
بر اساس قانون کار اقماری محتوای قرارداد های کار اقماری شامل موارد مختلفی می شود. اولین مورد معمولا به موقتی یا دائمی بودن کار اقماری اشاره دارد. بعد از آن متن قرارداد اقماری با ذکر اطلاعات هویتی و مشخصات دقیق کارفرما و کارگر آغاز می شود. همچنین در متن قرارداد موارد دیگری مانند موضوع قرارداد، مدت قرارداد، میزان دقیق حقوق دریافتی کارگر، بازه زمانی که کارگر باید در محل کار اقامت داشته باشد، شرایط خاص قرارداد و همچنین موارد دیگری که ممکن است بین کارفرما و کارگر وجود داشته باشد، ثبت می شوند. در صورتی که قرارداد با توافق طرفین به امضا برسد، کارگر می تواند کار به صورت اقماری را شروع کند.
در صورتی که به صورت اقماری کار می کنید و فکر می کنید که قانون کار اقماری به خوبی اجرا نمی شود یا این که با کارفرما خود به مشکل خورده اید، می توانید به راحتی به اداره کار مراجعه و شکایت خود را ثبت کنید. در حال حاضر اداره کار مهم ترین مرجع حل تمامی اختلافات مربوط به قرارداد های اقماری است. این اداره می تواند با توجه به قوانین مصوب شده در حوزه کار بین کارگر و کارفرما داوری کند و تمامی وظیفه های مربوط به رسیدگی شکایات آن ها را به عهده بگیرد.
کار اقماری چیست؟
اقمار از نظر لغوی به معنی دوره ای و ماهانه است. به همین دلیل قرارداد های اقماری به نحوی تنظیم می شوند که دوره های چرخشی کار و استراحت دارند. برای این که بهتر قرارداد اقماری را درک کنید، فرض کنید فرد در 14 روز به طور مداوم در محل کار حضور پیدا می کند و در این مدت مشغول به انجام کار مشخصی می شود. بعد از اتمام 14 روز فرد می تواند برای یک بازه زمانی مشخص مثلا دو هفته استراحت کند و بعد از این دوره دوباره مشغول به کار شود. معمولا شرکت های زیادی از قانون کار اقماری استفاده نمی کنند. به همین دلیل از این قانون بیشتر در پروژه های سنگین صنعت نفت، کار سکو های نفتی، حفاری چاه های نفت و گاز و به طور کلی کار در مناطق صعب العبور استفاده می شود. کسانی که به صورت اقماری استخدام می شوند، شرایط کاری خاصی دارند. برای مثال عدم اسکان خانواده های کارگران را می توان یکی از شرایط آن دانست. همچنین از آن جایی که هزینه جابجایی کارگران به مناطق صعب العبور بسیار سخت و طاقت فرسا خواهد بود، استفاده از قانون کار اقماری باعث می شود که در زمان و هزینه ها صرفه جویی بسیار زیادی شود. در شرایط کاری اقماری نیرو های انسانی معمولا برای 14 روز در محل کار مقیم و مشغول به کار می شوند. بعد از پایان دوره چهارده روز و اتمام دوره فرد می تواند به منزل خود برگردد. میزان تعطیلی کارگر نیز معمولا به تعداد همان روز هایی است که در محل کار حضور داشته است. استفاده از قانون کار اقماری باعث شده است تا مشکلات ایاب و ذهاب هر روزه نیروی انسانی متخصص به مناطق صعب العبور تا حد زیادی رفع شود.مزایا و معایب کار اقماری
کار به شیوه اقماری مزایا و معایب خاص خود را به همراه دارد. در اینجا به برخی از مهم ترین موارد آن اشاره می کنیم:
مزایا:
- حقوق بالا: میزان حقوقی که برای پروژه های اقماری در نظر گرفته می شوند، معمولا ارقام بالایی هستند.
- مزایای بسیار: مزایای سنوات، شب کاری، جمعه کاری، هزینه اسکان، هزینه وعده های غذایی و بیمه به حقوق کارگرانی که قراردارد اقماری دارند اضافه می شود.
- نداشتن هزینه ایاب و ذهاب: به دلیل اینکه کارگران مجبور هستند که ساعات زیادی را کار کنند و بیشتر در مناطقی دور از شهر مشغول به کار هستند، در محلی نزدیک به محل کار زندگی می کنند و به مدت تقریبا 14 روز به خانه بازنمی گردند.
- حضور در کنار خانواده به مدت طولانی: مهم ترین مزیت کار به صورت اقماری را می توان مرخصی های طولانی مدت آن دانست. به دلیل قانون کار اقماری فرد می تواند هر تعداد روزی که به کار مشغول بوده است، به همان میزان مرخصی بگیرد. این باعث می شود تا فرد زمان بیشتری برای گذراندن وقت با خانواده خود داشته باشد. کارگرانی که براساس قانون کار اقماری کار می کنند، می توانند در دو هفته تمام وقت در کنار خانواده خود باشند و از حضور در کنار آن ها لذت ببرند.
- سختی کار: کار اقماری به نسبت حقوق بالا سختی های خود را نیز دارد؛ زیرا اکثر شرکت هایی که از قانون کار اقماری برای استخدام نیرو استفاده می کنند، معمولا در دسته مشاغل سخت قرار می گیرند.
- دوری از خانواده: مشاغل سخت معایب مخصوص به خود را به همراه دارند. برای مثال غیبت طولانی مدت فرد از خانه و خانواده امکان بروز مشکلات و اختلافات خانوادگی را فراهم می کند. همان طور که توضیح داده شد، کسانی که به صورت اقماری کار می کنند، مجبور هستند که طبق قرارداد به مدت چندین روز در محل کار حضور داشته باشند. همین باعث می شود که فرد برای یک مدت از خانواده و شهر خود دور بماند و مشکلات در زندگی افراد بروز پیدا کند. به همین دلیل کسانی که قصد دارند به صورت اقماری شروع به کار کنند، باید ابتدا شرایط خود را بسنجند و سپس اقدام به عقد قرارداد اقماری کنند.
- ساعات کاری زیاد: کارگرانی که با قانون کار اقماری مشغول به کار شده اند، مجبور هستند کار محول شده را در زمان کمتری تمام کنند. به همین دلیل در طول روز بیشتر کار می کنند.
قرارداد کار اقماری چگونه تنظیم می شود و چه محتوایی دارد؟
تمامی قرارداد های اقماری بر اساس قانون کار تنظیم می شوند. تنها چیزی که باعث می شود قرارداد اقماری با دیگر قرارداد های کاری تفاوت داشته باشد، میزان ساعت کاری بالای آن و سخت بودن کار است. البته باید این نکته را هم در نظر داشت که در ازای ساعت کاری بالا و سخت بودن آن کارگر می تواند از حقوق و مزایای زیادی که مطابق با قانون اداره کار هستند بهره مند شود. قانون کار اقماری درست مانند سایر قرارداد های کاری از قانون کار و شرط بیمه تامین اجتماعی پیروی می کند. به همین دلیل هر جایگاه یا سمت شغلی در پروژه های اقماری معمولا حقوق پایه مخصوص به خود را دارند.
قانون کار اقماری مثل دیگر قرارداد های کاری است؛ زیرا هر نوع قراردادی که در آن نیرو های انسانی برای مدت زمان مشخصی برای انجام کاری به خدمت گرفته شوند و حقوق دریافت کنند، در دسته قرارداد های کار قرار می گیرند. قرارداد اقماری از قانون کار پیروی می کند و شامل بیمه تامین اجتماعی می شود.
در قراردادی که برای قانون کار اقماری تنظیم می شود، کارفرما همان دولت یا پیمانکار است. فردی که قرار است به صورت اقماری کار کند، معمولا به صورت رسمی توسط شرکت های نفت یا گاز استخدام می شود. همچنین با توجه به قانون کار اقماری ممکن است که استخدام به شیوه غیر مستقیم صورت بگیرد. یعنی به غیر از شرکت نفت و گاز، پیمانکارانی که انجام پروژه های به خصوصی را پذیرفته اند نیز می توانند افراد را برای کار اقماری استخدام کنند. در هر دو روش کارفرما مسئولیت کارگر را به عهده می گیرد و می تواند تمامی امور مربوط به اسکان، تهیه امکانات اقامتی و رفاهی، پرداخت حقوق و مزایا و مواردی از این دست را انجام دهد.
بر اساس قانون کار اقماری محتوای قرارداد های کار اقماری شامل موارد مختلفی می شود. اولین مورد معمولا به موقتی یا دائمی بودن کار اقماری اشاره دارد. بعد از آن متن قرارداد اقماری با ذکر اطلاعات هویتی و مشخصات دقیق کارفرما و کارگر آغاز می شود. همچنین در متن قرارداد موارد دیگری مانند موضوع قرارداد، مدت قرارداد، میزان دقیق حقوق دریافتی کارگر، بازه زمانی که کارگر باید در محل کار اقامت داشته باشد، شرایط خاص قرارداد و همچنین موارد دیگری که ممکن است بین کارفرما و کارگر وجود داشته باشد، ثبت می شوند. در صورتی که قرارداد با توافق طرفین به امضا برسد، کارگر می تواند کار به صورت اقماری را شروع کند.
اگر کارفرما براساس قرارداد عمل نکرد، چه باید کرد؟
در صورتی که به صورت اقماری کار می کنید و فکر می کنید که قانون کار اقماری به خوبی اجرا نمی شود یا این که با کارفرما خود به مشکل خورده اید، می توانید به راحتی به اداره کار مراجعه و شکایت خود را ثبت کنید. در حال حاضر اداره کار مهم ترین مرجع حل تمامی اختلافات مربوط به قرارداد های اقماری است. این اداره می تواند با توجه به قوانین مصوب شده در حوزه کار بین کارگر و کارفرما داوری کند و تمامی وظیفه های مربوط به رسیدگی شکایات آن ها را به عهده بگیرد.
