قانون کار پاره وقت شامل چه مواردی می شود ؟

طبق قانون وزارت کار بیشترین میزان ساعت کاری در هفته 44 ساعت است. به همین دلیل در صورتی که فرد بیش از این میزان یا کمتر از آن در هفته مشغول به کار باشد، میزان و نحوه پرداخت حقوق کارگر متفاوت خواهد بود. به کسانی که معمولا کمتر از میزان ساعت تعیین شده وزارت کار مشغول به انجام فعالیت هستند، کارگران پاره وقت گفته می شود. برای این که بهتر با قانون کار پاره وقت و این که کار پاره وقت در اصل چه معنایی دارد آشنا شوید، ادامه مقاله را مطالعه فرمایید.

کار پاره وقت چیست؟

کار پاره وقت به کاری گفته می شود که کارگر در آن روزانه کمتر از هشت و در هفته نیز کمتر از 44 ساعت کار کند. به طور کلی، کارگری که به هر دلیلی تمام وقت کار نکند، کارگر پاره وقت شناخته می شود. برای مثال شرکتی که به هر دلیلی نیاز به کارگر تمام وقت نداشته باشد، می تواند یک کارگر پاره وقت را که می تواند 30 یا 35 ساعت در هفته کار کند، استخدام کند. کار به صورت پاره وقت نیز کاملا قانونی است و برای آن تبصره های مختلفی تنظیم شده است. اگر قصد دارید به صورت پاره وقت مشغول به کار شوید، بهتر است که ابتدا با قانون کار پاره وقت آشنا شوید. تمامی قرارداد هایی که بین کارگر و کارفرما برای کار پاره وقت به امضا می رسند، باید طبق قانون هایی که در تبصره 1 و 2 ماده 35، بند الف ماده 37 قانون کار، ماده 39 قانون کار عمل کنند. این قوانین و تبصره ها به عنوان قانون کار پاره وقت شناخته می شوند. در این قوانین حقوق اولیه کارگران پاره وقت که شامل مزایا و میزان حقوق آن ها می شود، تصویب شده است. هیچ کارفرمایی تحت هیچ شرایطی حق زیر پا گذاشتن این قوانین را ندارد و در صورت انجام تخلف، کارگر می تواند با شکایت حق و حقوق خود را پس بگیرد.

حق و حقوق کارگران پاره وقت

به غیر از چند مورد استثناء، تمامی کارگران پاره وقت همان مزایا و حق و حقوقی را دارند که یک کارگر تمام وقت از آن بهره می برد. در واقع کارگر پاره وقت و تمام وقت هر دو از یک سری مزایای مشترک بهره می برند، با این تفاوت که طبق قانون کار پاره وقت، این کارگر به دلیل میزان ساعات کاری کمتر نسبت به کارگر تمام وقت، حقوق کمتری دریافت می کند. برای پرداخت حقوق کارگر پاره وقت نیز می توان از یک قانون کلی استفاده کرد. برای این که بتوانید حداقل میزان حقوقی را که کارگر پاره وقت باید دریافت کند بدست آورید، کافی است که مزد روزانه را بر ساعت کاری قانونی که 7 ساعت  و 33 دقیقه در روز است تقسیم کنید. با این روش می توانید میزان حقوقی را که یک کارگر پاره وقت در یک ساعت دریافت می کند بدست آورید. با بدست آوردن میزان حقوق کارگر به صورت ساعتی می توان حقوق روزانه او را نیز محاسبه کرد. برای درک بهتر از قانون کار پاره وقت و نحوه پرداخت حقوق فکر کنید که یک کارگر تمام وقت به طور روزانه 100 واحد حقوق می گیرد. با این حساب میزان حقوقی یک کارگر پاره وقت که 4 ساعت در روز است، این گونه محاسبه می شود: در ابتدا 100 را بر 7.33 تقسیم می کنیم که عدد 13.64 بدست می آید. 13.64 میزان حقوقی است که یک کارگر تمام وقت طبق فرض ما در یک ساعت دریافت می کند. پس برای بدست آوردن میزان حقوق کارگر پاره وقت با 4 ساعت کار در روز نیز کافی است که 4 را در 13.64 ضرب کنیم که عدد 54.64 به دست می آید. 54.64 واحد، میزان حقوقی است که یک کارگر پاره وقت با 4 ساعت کار در روز طبق قانون کار پاره وقت می تواند دریافت کند.

بیمه کارگران پاره وقت

فرقی نمی کند که یک کارگر پاره وقت باشید یا کارگر تمام وقت؛ زیرا کارفرمای شما وظیفه دارد در هر شرایطی حق بیمه شما را پرداخت کند. هر نوع فعالیتی که در قبال دریافت پول انجام شود، قوانین کار شامل حال آن خواهد شد. یکی از این قوانین بسیار مهم پرداخت حق بیمه کارگر توسط کارفرما است. حق بیمه کارگر هیچگاه تحت تاثیر میزان ساعات همکاری قرار نخواهد گرفت؛ بنابراین کارگر پاره وقت لازم نیست بابت این موضوع نگران باشد. طبق ماده 48 قانون کار، کارفرما باید کارگران خود را بیمه کند. پرداخت حق بیمه معمولا به صورت روزانه یعنی هر هشت ساعت کاری است که کارفرما آن را به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز می کند. در صورتی که کارگر پاره وقت سه ساعت در روز کار کند، بعد از رسیدن به هشت ساعت کاری یعنی تقریبا 3 روز کاری پاره وقت، کارفرما وظیفه موظف است که حق بیمه کارگر را پرداخت کند.

محاسبه اضافه کاری در قرارداد های کاری پاره وقت

نحوه محاسبه و پرداخت اضافه کاری طبق قانون کار پاره وقت کمی متفاوت است. همان طور که می دانید 44 ساعت کار در هفته بیشترین میزان ساعت کاری است و هر میزان کاری که بیش از آن انجام شود، اضافه کاری محسوب می شود؛ بنابراین حقوق کارگر در اضافه کاری باید با ضریب 1.4 یعنی 40 درصد بیشتر از حالت معمول پرداخت شود. اما نحوه محاسبه اضافه کاری کمی متفاوت از کار تمام وقت است. شاید کارفرما بگوید که طبق قانون کار پاره وقت شما مجبور هستید که ابتدا به 44 ساعت کار در هفته برسید تا بتوانید با کار بیشتر، حقوق اضافه کاری دریافت کنید. این حرف کاملا اشتباه، غیر قانونی و مغایر مقررات اضافه کاری پاره وقت است. اضافه کاری در کار های پاره وقت باید بر اساس قرارداد محاسبه شود. برای مثال اگر یک کارگر روزانه 4 ساعت کار می کند، در نهایت باید هفته ای 24 ساعت کار کند. یعنی اگر شما بعد از به پایان رساندن 24 ساعت کاری خود در هفته باز هم مشغول به کار شوید، مستحق دریافت اضافه کاری خواهید بود. مثلا اگر 26 ساعت کار کرده اید، باید 2 ساعت حقوق اضافه کاری دریافت کنید و حقوق اضافه کاری نیز همان گونه که اشاره کردیم، 40 درصد بیشتر از حقوق معمولی است.

محاسبه عیدی کارگران پاره وقت

همان طور که اشاره شد، قانون کار پاره وقت با کار های تمام وقت شباهت زیادی دارد. کارگران پاره وقت نیز درست مانند دیگر کارگران عیدی دریافت خواهند کرد که درمورد این موضوع به صورت واضح در ماده 39 قانون کار اشاره شده است. بر اساس یک قانون کلی و تصویب شده، کارفرما برای پرداخت عیدی مبلغی معادل 60 روز آخرین مزد دریافتی کارگر را پرداخت کند. البته میزان عیدی بسته به نوع شغل می تواند تا حداکثر 90 روز یعنی 3 ماه افزایش یابد. یعنی مثلا اگر کارگری در ماه سه میلیون تومان حقوق دریافت می کند، باید در آخر سال شش میلیون تومان عیدی از کارفرمای خود بگیرد. این قانون برای کارگرانی که به صورت پاره وقت کار می کنند نیز صادق است. همچنین برای پرداخت عیدی کارگران پاره وقتی که به تازگی در یک کارگاه مشغول به کار شده اند و یک سال از زمان استخدام آن ها نمی گذرد نیز باید طبق همین فرمول عمل کرد.

محاسبه سنوات کارگران پاره وقت

بر اساس قانون کار پاره وقت، کارگران نیز از مزایای سنوات بهره خواهند برد. سنوات در واقع پاداشی است که هنگام فراغت از کار به دلیل بازنشستگی، از کار افتادگی، فوت، استعفا و یا هر دلیلی که کارگر بر اساس آن دیگر توانایی کار کردن ندارد، پرداخت می شود. نحوه پرداخت سنوات کارگران پاره وقت و تمام وقت نیز طبق میانگین دریافت حقوق آنان در 90 روز آخر کاری اش محاسبه می شود. یعنی در واقع میزان حقوقی را که فرد در 90 روز آخر کاری خود دریافت کرده است باید به عنوان سنوات به او پرداخت کرد.

مرخصی کارگران پاره وقت

قانون کار پاره وقت در حوزه مرخصی یکی از قوانینی است که درمورد کارگران پاره وقت و تمام وقت یکسان نیست. از آن جایی که بیشتر کارگران پاره وقت برای مدت زمانی کوتاه استخدام می شوند، مثلا بازه های زمانی چند هفته ای یا چند ماهه، حق مرخصی نخواهند داشت. اما اگر کارگر پاره وقت قرار است برای مدت طولانی یعنی حداقل یک سال مشغول به کار باشد، می تواند بر اساس روز های حضور خود و وضعیت بیمه اش، تقاضای مرخصی با حقوق از کارفرمای خود داشته باشد. البته دقت داشته باشید که کارگران پاره وقت نیز درست مانند کارگران تمام وقت تحت هر شرایطی در تعطیلات رسمی از مرخصی با حقوق بهره خواهند برد؛ زیرا مرخصی با حقوق در تعطیلی های رسمی از حقوق اولیه هر نوع کارگری است و هیچ کارفرمایی حق محروم کردن کارگر از آن را ندارد.

نتیجه گیری

گاهی اوقات شرکت ها و کسب و کار ها ممکن است که برای بازه های زمانی کوتاه به کارگر هایی نیاز داشته باشند که لازم نیست 8 ساعت کار کنند. این دسته از شرکت ها می توانند کارگر ها را به صورت پاره وقت استخدام کنند. کارگران پاره وقت، به طور کلی به کارگرانی گفته می شود که کمتر از میزان ساعت کاری تعیین شده وزارت کار یعنی 8 ساعت کار می کنند. قانون کار پاره وقت نیز بسیار مشابه با قانون کار تمام وقت است. به همین دلیل برای آشنایی بیشتر درمورد کار پاره وقت و قوانین آن توضیح داده شد.