قوانین کار کارگران انبار بخشی از قوانین و مقررات کار برای انبارداران در سطح جهانی هستند که سازمان بین‌المللی کار (ILO) و قوانین ملی کشورهای مختلف تعیین می‌کنند. این قوانین شامل استانداردهای ایمنی و بهداشت شغلی، حقوق کارگران، حداقل دستمزد، ساعات کاری و مرخصی‌های سالانه هستند؛ هدف از وضع قوانین کار انباردار حمایت از حقوق کارگران و بهبود شرایط کاری است.
در این مطلب از کارلاین‌مگ قوانین کار انبار دار را بررسی می‌کنیم.
قوانین کار کارگران انبار چیست؟
قوانین کار انباردار به‌دلیل شرایط خاص کاری و نوع فعالیت‌های فیزیکی، با قوانین کار در مشاغل دیگر تفاوت دارد. کارگران انبار معمولاً با خطرات بیشتری مانند سقوط اجسام و جراحت ناشی از تجهیزات روبه‌رو هستند؛ بنابراین قوانین ایمنی در این حوزه باید دقیق‌تر و سختگیرانه‌تر باشند. همچنین، ساعات کاری در انبارها شامل شیفت‌های متناوب و غیرمعمول باشد که به استراحت‌های بیشتری نیاز دارد که این موارد قوانین دقیق‌تری را می‌طلبد.
علاوخ بر اینها قوانین کار انباردار در زمینه حقوق و مزایای کارگران انبار با سایر مشاغل متفاوت است، به‌ویژه در زمینه حداقل دستمزد و مزایای ایمنی. کارگران انبار به آموزش‌های خاصی درباره استفاده از تجهیزات و روش‌های ایمن جابه‌جایی کالا نیاز دارند که در مشاغل دیگر مطرح نیست؛ درنتیجه قوانین کار انباردار باتوجه‌به‌این ویژگی‌ها و با هدف جلوگیری از مشکلات احتمالی تنظیم می‌شوند.
قوانین و مقررات مرتبط با کارگران انبار در ایران چطور تعیین و اجرا می‌شوند؟
قوانین کار انباردار برای انبارداران در ایران از طرف وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تعیین و تنظیم می‌شود. این وزارتخانه مسئول تدوین و اجرای قوانین کار، نظارت بر شرایط کاری و حمایت از حقوق کارگران است. برخی از مهم‌ترین منابع و مراجع قانونی در این زمینه عبارت‌اند از:
- قانون کار جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۶۹
- آیین‌نامه‌های اجرایی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی
- مقامات محلی و بازرسان کار
انباردار کیست و چه وظایفی دارد؟
قوانین کار انبار دار یا از این جهت اهمیت دارد که کارگر انبار نقش کلیدی در انبارداری دارد. وظایف کارگر انبار شامل دریافت، ذخیره‌سازی، مدیریت موجودی و ارسال کالاهاست. کارگر انبار با مهارت‌های سخت مانند استقامت جسمی و کار با تجهیزات، و مهارت‌های نرم نظیر ارتباط مؤثر و کار تیمی، به بهینه‌سازی عملیات انبار و کاهش زمان پاسخگویی کمک می‌کند. ازجمله فرصت‌های شغلی این حوزه می‌توان به مدیر تدارکات، مسئول کنترل کیفیت و تحلیلگر تدارکات اشاره کرد.
حقوق و مزایای انباردار
حقوق کارگران انبار معمولاً بین ۸ تا ۱۵ میلیون تومان در ماه متغیر است و به عوامل مختلفی مانند محل کار و تجربه بستگی دارد. حقوق پایه معمولاً بر اساس حداقل دستمزد تعیین می‌شود و ممکن است بسته به تجربه و محل کار متفاوت باشد. مزایا شامل بیمه تأمین اجتماعی، حق مأموریت، اضافه‌کار و پاداش‌های عملکردی است که باتوجهبه سطح مهارت و نوع قرارداد مانند قرارداد کار اقماری و انواع دیگر آن متفاوت است.
قوانین و مقررات کار برای انبارداران
قوانین کار کارگران انبار برای حفظ استانداردها و قوانین ایمنی انبار اهمیت بسیاری دارند؛ چون به حفاظت از آنها کمک می‌کند و باعث کاهش خطرات و حوادث می‌شود. رعایت قوانین کار کارگران انبار با بالابردن سطح ایمنی در انبار موجب افزایش رضایت شغلی و حفظ نیروی کار می‌شود. همچنین از بروز مشکلاتی مانند جریمه‌های قانونی و ریسک‌های احتمالی برای شرکت‌ها جلوگیری می‌کند. درنتیجه، پیروی از این استانداردها نه‌تنها به سلامت کارکنان کمک می‌کند، بلکه بهبود عملکرد و سودآوری کلی سازمان را هم به دنبال دارد.
استانداردها و قوانین ایمنی انبار معمولاً موارد زیر را در بر دارند:
آموزش و آگاهی
بخش مهمی از قوانین کار کارگران انبار به آموزش کارگران در مورد خطرات موجود و روش‌های ایمن کار برمی‌گردد که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و کارفرمایان ملزم به رعایت آنها هستند. این قوانین شامل قانون ایمنی و بهداشت شغلی است که کارفرمایان را به آگاه‌سازی کارگران درباره خطرات محیط کار و روش‌های ایمن و برگزاری دوره‌های آموزشی منظم برای به‌روزرسانی اطلاعات آنها ملزم می‌کند.
محتوای آموزشی انبار هر کسب‌وکار باتوجهبه حوزه کاری متفاوت است، اما به‌طور معمول شامل شناسایی خطرات، روش‌های پیشگیری و استفاده صحیح از تجهیزات ایمنی است.
همچنین نظارت بر اجرای آموزش و ارزیابی اثربخشی آن نیز از الزامات مهم برای کارفرمایان است. فرایند ثبت‌نام و تاریخ آموزش‌های ارائه‌شده به کارگران و نگهداری سوابق این آموزش‌ها هم از قوانین مهم انبار است.
استفاده از تجهیزات ایمنی
بخش دیگری از قوانین کار کارگران به استفاده از تجهیزات ایمنی در انبارها مربوط می‌شود که به‌منظور حفاظت از کارگران و کاهش خطرات ناشی از فعالیت‌ها بسیار حیاتی هستند. این قوانین شامل الزامات عمومی استفاده از تجهیزات ایمنی، مانند کلاه ایمنی، عینک ایمنی، دستکش ایمنی و کفش ایمنی مناسب توسط کارفرمایان و آموزش کارگران درباره نحوه استفاده صحیح از آن‌هاست؛ تجهیزات ایمنی مورد نیاز است که هر یک برای محافظت در برابر خطرات خاص طراحی شده‌اند.
علاوه بر این، قوانین مربوط به آموزش در مورد نحوه استفاده و نگهداری از تجهیزات، بازرسی منظم تجهیزات از نظر سلامت فیزیکی و کاربردی‌بودن آنها از دیگر الزامات مهم است. در این بررسی‌ها باید استانداردهای ملی و بین‌المللی درنظر گرفته شوند تا سطح ایمنی در انبارها همیشه در سطح مطلوب باقی بماند.
طراحی و سازماندهی فضا
بخشی از قوانین کار کارگران انبار به رعایت استانداردهای طراحی و سازماندهی فضا در انبارها مربوط می‌شود که با هدف افزایش ایمنی و کارایی بیشتر در محیط کار تنظیم شده‌اند. قوانین طراحی صحیح فضا شامل مشخص‌کردن مسیرها برای عبور و مرور، تعیین دقیق و علامت‌گذاری مناطق بارگیری و تخلیه و ذخیره‌سازی در انبار هستند.
همچنین نورپردازی اصولی و کافی و چیدمان منطقی کالاها هم از موارد بسیار مهم در قوانین انبار هستند که کارفرماها باید آنها را لحاظ کنند. در این قوانین دسترسی آسان و سریع به کالاها برای جلوگیری از ازدحام و کاهش خطرات در نظر گرفته می‌شوند. همچنین، در قوانین کار کارگران روش استفاده درست از قفسه‌ها و تجهیزات، نشانه‌گذاری مناسب و شناسایی خطرات هم باید در نظر گرفته شوند تا عبور و مرور کارگران ایمن باشد.
مدیریت خطرات احتمالی نسبت به نوع موادی که در انبار نگهداری می‌شوند، رعایت استانداردهای ایمنی و شناسایی خطرات مربوط به طراحی و سازماندهی فضا هم از نکته‌های مهم قوانین کار کارگران انبار است. کارفرمایان در این قوانین ملزم می‌شوند علامت‌های هشداردهنده مناسب در محل‌های مورد نیاز نصب کنند و باتوجهبه نیازهای جدید کارکنان و افزایش یا کاهش محصولات انبارشده فضا را به‌روز کنند.
مدیریت مواد خطرناک
یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین بخش‌های قوانین کار انباردار، مدیریت مواد خطرناک در انبارهاست. این قوانین قبل از هر چیز به آموزش درباره شناسایی و طبقه‌بندی دقیق این مواد برمی‌گردد. در این قوانین تعیین می‌شود که همه مواد خطرناک باید از نظر سمی بودن، قابل اشتعال و خورندگی و... شناسایی، طبقه‌بندی و برچسب‌گذاری شوند تا کارگران خطرات آنها را بدانند. محل‌های مخصوص و ایمن ذخیره‌سازی آنها باید مشخص شوند. همچنین استفاده از قفسه‌ها و تجهیزات مقاوم در برابر مواد خطرناک و سیستم‌های تهویه مناسب نیز از الزاماتی است که در قوانین کار انباردار در نظر گرفته می‌شوند.
همچنین، در این قوانین رعایت استانداردهای محلی و بین‌المللی، مانند قوانین OSHA و EPA، و مستندسازی سوابق مربوط به مواد خطرناک، از جمله تاریخ‌ها و مقادیر، بازرسی‌های منظم و استفاده از تجهیزات ایمنی مانند کلاه ایمنی و عینک ایمنی از الزامات هستند.
نظارت و بازرسی
بخشی از قوانین کار انباردار به نظارت و بازرسی در انبارها برای اطمینان از ایمنی و کارایی عملیات انبارداری برمی‌گردد. با این قوانین کارفرمایان ملزم هستند بر اساس یک برنامه مشخص بازرسی‌های دقیق انجام دهند و مسئولیت انجام این بازرسی‌ها را به کارشناسان واگذار کنند. بررسی تجهیزات و ماشین‌آلات به‌طور منظم و شناسایی خطرهای احتمالی موجود در انبار هم از الزامات اساسی در این قوانین است.
همچنین مستندسازی نتیجه‌های بازرسی‌ها و گزارش‌دهی به مراجع ذی‌ربط از موارد مهم قوانین نظارت و بازرسی هستند. در این قوانین تأکید می‌شود که همه نتایج باید به‌دقت ثبت شوند و به مدیریت اطلاع داده شوند. رعایت استانداردهای ملی و بین‌المللی و بازنگری دوره‌ای فرایندهای بازرسی هم به بهبود شرایط ایمنی و کارایی در انبارها کمک می‌کند.
اقدامات اضطراری
در قوانین کار انباردار به قوانین مربوط به اقدامات اضطراری در انبارها هم تأکید می‌شود؛ چون توجه به این موارد برای حفاظت از جان کارکنان و کاهش خسارت‌های ناشی از حوادث احتمالی اهمیت ویژه‌ای دارد. طبق قوانین هر انبار باید یک برنامه اضطراری جامع داشته باشد که شناسایی خطرات و مراحل پاسخ به حوادث در آن آمده باشد.
همچنین مسئولیت‌ها برای اجرای این برنامه‌ها و هماهنگی در مواقع بحران باید از پیش در این قوانین تعیین شده باشد. آموزش کارکنان و نحوه اقدام در مواقع اضطراری و برگزاری تمرین‌های منظم از الزامات اجرای این قوانین است.
علاوه بر این، در این قوانین معمولاً بر وجود تجهیزات ایمنی مناسب و سیستم‌های مؤثر برای اطلاع‌رسانی به کارکنان در مورد وضعیت اضطراری ضروری تأکید می‌شود. الزام به برقراری ارتباط مؤثر با خدمات اضطراری و مراجع ذی‌ربط برای هماهنگی در مواقع بحران هم اهمیت ویژه‌ای در قوانین کار انبار دار دارد. ارزیابی پس از هر حادثه و به‌روزرسانی برنامه‌های اضطراری بر اساس نتایج ارزیابی هم از مواردی است که باید قوانین آن تعیین شود.
بهداشت محیط کار
در قوانین کار انباردار موارد مربوط به بهداشت محیط کار در انبارها اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چون لازمه حفظ سلامتی و ایمنی کارکنان و ایجاد محیط کار مناسب است. نظافت منظم انبارها و مدیریت صحیح پسماندها، نورپردازی کافی و سازماندهی منظم فضای کار، وجود سیستم‌های تهویه مناسب برای حفظ کیفیت هوای داخلی و کنترل رطوبت محیط به‌منظور جلوگیری از رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها از مواردی است که قوانین کار انباردار، الزامات آن را تعیین می‌کنند.
علاوه بر این، آموزش کارکنان در زمینه بهداشت فردی و رعایت اصول بهداشتی هم از موارد تعیین‌شده در قوانین کار انبار هستند که شامل اطلاع‌رسانی درباره خطرات بهداشتی و تأمین تجهیزات ایمنی و بهداشتی مانند دستکش و ماسک، فراهم‌کردن امکانات بهداشتی مانند سرویس‌های بهداشتی و آب آشامیدنی و... است.
قرارداد استخدام انباردار و تمدید قرارداد کار برای انباردار چگونه است؟
بخش دیگری از قوانین کارگران انبار به شکل قراردادها و ضوابط به‌کارگیری آنها برمی‌گردد. نیروی انبار معمولاً بسته به نیاز کسب‌وکارها و نوع انبارداری و محصولات موجود در انبار معمولاً به چند شکل قرارداد می‌بندد.
این قرادادها شامل قرارداد دائم، اقماری، پاره‌وقت، پروژه‌ای و پیمانکاری است. این تنوع در قراردادها به کارفرمایان و کارگران این امکان را می‌دهد که با توجه به نیازهای خود، توافقات مناسبی را انجام دهند.
همانطور که می‌دانید قرارداد دائم به‌صورت نامحدود است و کارفرما در این نوع قرارداد ملزم است تمام حقوق و مزایای کارگر را پرداخت کند، حتی اگر مدت کوتاهی به او نیاز داشته باشد؛ درحالی‌که قرارداد کار اقماری و کار پاره‌وقت الزامات قانونی کمتری برای کارفرما دارد و بهترین انتخاب برای دوره‌های پیک کاری است.
همچنین، در قرارداد پیمانکاری، کارگران از طریق یک پیمانکار استخدام می‌شوند که مسئولیت تأمین حقوق و مزایا در این نوع قراداد بر عهده پیمانکار است.
بیمه شغل انبارداری به چه صورت است؟
در قوانین کار انباردار بیمه شغل انبارداری به‌صورت بیمه تأمین اجتماعی، بیمه حوادث کار، بیمه مسئولیت مدنی کارفرما، بیمه تکمیلی و بیمه عمر ارائه می‌شود. بیمه تأمین اجتماعی به‌عنوان پوشش پایه، مزایای درمانی، بازنشستگی و از کارافتادگی را برای کارگران فراهم می‌کند. بیمه حوادث کار هزینه‌های کارگران در زمینه حوادث ناشی از کار در محیط انبار، مانند سقوط اجسام یا آسیب‌های فیزیکی و... را پوشش می‌دهد.
بیمه مسئولیت مدنی کارفرما، مسئولیت کارفرما را در برابر دعاوی آسیب‌های وارده به کارگران یا دیگران در محل کار پوشش می‌دهد. بیمه تکمیلی هم به کارگران این امکان را می‌دهد که خدمات درمانی را با هزینه کمتری دریافت کنند. همچنین بیمه عمر به خانواده‌های کارگران در صورت فوت یا از کارافتادگی غرامت پرداخت می‌کند.
از آنجا که همه کارفرمایان امکان بیمه‌کردن کارگران انبار را ندارند، این موضوع یکی از دغدغه‌های مهم کارجویان و کارفرمایان است.
چطور کارگر انبار را استخدام و بیمه کنیم؟
باتوجه به قوانین کار انباردار و مسئولیت‌هایی که در زمینه استخدام کارگر انبار متوجه کارفرمایان است، استخدام کارگر انبار، به‌ویژه در زمان‌های پیک کاری آسان نیست.
بهترین راه‌حل برای رفع این مشکل و تمام دغدغه‌های مربوط به بیمه کارکنان استفاده از خدمات مرجع هوشمند کار پاره‌وقت و نوسانی کارلاین است.
کارلاین با سال‌ها تجربه در زمینه تامین نیروی انسانی امروز توانسته است با استفاده از هوشمندسازی فرایند استخدام نیروی پاره‌وقت و نوسانی مرجع تامین نیرو برای برندهای مطرحی مانند دیجی‌کالا و چاپار باشد.
اگر شما هم برای استخدام کارگر انبار و تامین نیروی پاره‌وقت دچار مشکل شده‌اید ما در کارلاین در کنار شما هستیم. با ما تماس بگیرید.
