در صورت غیبت غیرموجه کارمند، جریمه غیبت در قانون کار در نظر گرفته شده است؟

صاحبین شرکت ها برای اداره کسب و کار خود با مشکلات بسیاری روبرو هستند. یکی از آن مشکلات، غیبت غیر موجه کارکنان در محل کار است. ایجاد هرج و مرج در ورود و خروج کارمندان، نظم شرکت را برهم می زند و پیشرفت شرکت را به تعویق می اندازد. به همین دلیل است که قوانین محکمی در رابطه با غیبت موجه و غیر موجه آن ها وضع شده است تا مانع خروج بدون اجازه کارمندان شوند و آن ها را مجبور به هماهنگی با کارفرما کند. لازم است ذکر شود که قوانین وضع شده به روزهای تعطیل و ساعات خارج از وقت اداری مرتبط نیستند و مقصود ما تنها غیبت های بدون هماهنگی با مسئول مربوطه و با دلایل شخصی است. در ادامه مطلب قصد داریم جریمه غیبت در قانون کار را با توجه به قوانین وضع شده، به طور کامل و دقیق برای شما عزیزان بررسی کنیم تا هنگام کار در شرکت یا هر گونه سازمانی دچار هیچ مشکلی نشوید.

غیبت های موجه در قانون کار

اگر در ۴۸ ساعت موارد زیر را به مسئول مربوطه اطلاع دهید، غیبت شما موجه محسوب می شود و جریمه ای در پی نخواهد داشت. بررسی صحت قضیه نیز ابتدا به مسئول یا مدیریت شرکت وابسته است و در ادامه اگر از اختیار او خارج باشد و نتواند صحت غیبت موجه را بررسی کند، کارگر باید به کمیته انضباطی مراجعه کند. مواردی را که در ادامه مطلب ذکر می کنیم، جزء غیبت های موجه در قانون کار محسوب می شوند.

• بیماری ها: اگر از جانب پزشک معالجی که تاییدیه لازم را از سازمان تامین اجتماعی دارد، گواهی پزشکی داشته باشید، غیبت شما موجه محسوب می شود و جریمه را در پی نخواهد داشت.
• فوت بستگان نزدیک: منظور از بستگان نزدیک، افرادی هستند که جزء بستگان درجه یک به حساب می آیند. برای مثال پدر، مادر، همسر و فرزندان. اگر چنین اتفاقی برای یک فرد پیش بیاید حداکثر تا یک هفته می تواند غیبت موجه داشته باشد. همچنین در صورتی که بستگانی که کمی دور تر هستند و درجه دو به حساب می آیند مانند خواهر یا برادر فوت کنند، کارمندان تنها چهار روز مجاز به غیبت هستند. بیش تر از آن غیبت غیر مجاز تلقی می شود و طبق قوانین مرتبط با جریمه غیبت در قانون کار، کارگر باید توضیحات بیشتری را ارائه دهد و یا جریمه ای را با صلاحدید شرکت مربوطه پرداخت کند.
• تولد فرزندان: در این مورد قانون کار، خانم ها و آقایان را از یکدیگر جدا کرده است. آقایانی که تولد فرزندان خود را تجربه می کنند، تنها در دو روز می توانند غیبت داشته باشند. اما مرخصی زایمان برای خانم ها کاملاً متفاوت است و شرایط خاص خودش را دارد. این شرایط برای خانم هایی که در شرکت ها کار می کنند، متفاوت است. خانم ها می توانند به مدت ۱۲۰ روز مرخصی زایمان بگیرند که حقوق و مزایای آن ها توسط بیمه پرداخت می شود و مشکلی برای شغل خانم ها به وجود نخواهد آمد.
• احضار کارگر به مراجع قضایی: ممکن است کارگر برای رسیدگی به شکایات رخ داده، شهادت و سایر موارد این چنینی به مراجع قضایی احضار شود. در این صورت لازم است کارگر یک گواهی رسمی از آن مراجع برای محل کار خود ببرد تا صحت قضیه روشن و غیبت آن ها موجه شمرده شود.
• غیبت خارج از اراده کارگر: گاهی اوقات ممکن است کارگر برای چند هفته و حتی چند ماه غیبت داشته باشد و بدون اطلاع قبلی در محل کار خود حاضر نشود. اما بعد از مدتی به محل کار خود مراجعه و ادعا کند که دلیل غیبتش خارج از اراده بوده و کاری از دستش بر نمی آمده است. در این صورت ابتدا باید به کارفرمای مربوطه مراجعه کند و مشکل خود را با او در میان بگذارد. بدیهی است که کارفرما می تواند عذر او را نپذیرد و حقوقی برایش در نظر نگیرد. در مقابل کارگر می تواند به دادگاه اداری وزارتخانه شکایت کند و مشکل خود را آن جا مطرح کند. در این شرایط، دو حالت ممکن است رخ دهد:

• حالت اول: عذر کارگر توسط دادگاه موجه و خارج از اراده او تشخیص داده شود و برایش رای برائت صادر گردد. در آن صورت کارفرما موظف است تمام حقوق کارگر را در دوران غیبت غیر ارادی، پرداخت کند و مجددا او را به سمت قبلی خود بازگرداند. همچنین تمام حق بیمه کارگر که در آن دوران پرداخت نشده است نیز مجددا باید به طور کامل پرداخت گردد و به زمان بیمه اش افزوده شود.
• حالت دوم: عذر کارگر توسط دادگاه موجه شمرده نشود و حقوقی برای زمان غیبتش در نظر گرفته نمی شود. همچنین با توجه به قانون جریمه غیبت در قانون کار، لازم است تنبیه و جریمه هایی را نیز برای او در نظر بگیرند.

جریمه غیبت کارمند چگونه است؟

در قسمت زیر جریمه های مربوطه را به طور کامل توضیح خواهیم داد: 1) سری اول غیبت: اگر کارگر بدون اطلاع قبلی غیبت داشته باشد، حقوق و مزایای او در زمان غیبت و تمام تعطیلات هفته برایش در نظر گرفته نمی شود. علاوه بر آن غیبت او به طور کامل در پرونده اش ذکر می شود و اخطار رسمی نیز به کارگر داده می شود تا مجددا غیبتش را تکرار نکند و مشکلی برای شرکت به وجود نیاورد. 2) سری دوم غیبت: طبق جریمه غیبت در قانون کار، اگر کارگر برای بار دوم نیز غیبت کند، هیچ حق و حقوقی برایش در نظر گرفته نمی شود و توبیخ خواهد شد. همچنین در پرونده کارگر به طور رسمی قید خواهد شد تا در سابقه اش در نظر گرفته شود. 3) سری سوم غیبت: در این شرایط علاوه بر در نظر نگرفتن دستمزد، با ذکر شدن زمان غیبت در پرونده، کمیته تصمیمات، تشکیل می شود و شرایط غیبت و بازگشت کارگر به طور دقیق مورد بررسی قرار می گیرد. 4) سری چهارم غیبت: سری چهارم غیبت، بدین معناست که اخطار های قبلی و کسر دستمزد پاسخگو نبوده است و لازم است پیشنهاد اخراج مطرح شود و توسط افراد مربوطه به طور کامل بررسی گردد.

انواع مرخصی ها برای کارگران

• مرخصی بدون حقوق: در این شرایط ممکن است کارفرما و کارگر با یکدیگر صحبت کنند و به توافق دو طرفه برسند. با توجه به ماده ۱۶ قانون کار قرارداد کار از طرف کارفرما در این مدت تعلیق می شود و هیچ دستمزدی برای کارگر در نظر گرفته نخواهد شد، اما با توجه به توافقی که دو طرف با یکدیگر داشتند پس از زمان مشخص مرخصی کارگر می تواند به محل کار خود بازگردد و کارش را از سر بگیرد.

• مرخصی حج: از آن جایی که سفر حج یکی از واجبات دینی به حساب می آید، طبق قوانین مرتبط با جریمه غیبت در قانون کار، هر کارگری می تواند به مدت یک ماه برای سفر حج مرخصی بگیرد. در نظر داشته باشید که مرخصی حج واجب تنها یک بار در طول عمر قابل استفاده است و جریمه ای را به دنبال نخواهد داشت.
• مرخصی ازدواج: هر کارگری که رسماً برای یک شرکت یا سازمان کار کند و از حقوق و مزایا و بیمه کامل بهره مند باشد طبق قانون کار می تواند برای ازدواج دائم سه روز مرخصی با حقوق و مزایای کامل داشته باشد. اما اگر مرخصی ازدواج بیشتر از سه روز شود، لازم است علت آن را با مسئول مربوطه در میان بگذارد و در صورت لزوم تقاضای مرخصی بدون حقوق و مزایا داشته باشد.
• مرخصی ساعتی: با در نظر گرفتن جریمه غیبت در قانون کار، اگر مرخصی شما ساعتی اعلام شود. به طور میانگین حدود ۲ الی ۶ ساعت می تواند ادامه داشته باشد. در این شرایط با توجه به میزان غیبتی که در محل کار خود داشته اید از حقوق شما کسر می شوند. گرفتن مرخصی ساعتی یکی از بهترین راه ها برای انجام کارهای واجب که بدون اطلاع قبلی رخ می دهند، است. فقط فراموش نکنید که قبل از گرفتن مرخصی ساعتی حتماً به مسئول مربوطه اطلاع دهید تا مشکل جدی برایتان به وجود نیاید و غیبت بدون اطلاع قبلی در پرونده شما ذکر نشود.

نکته مهم در رابطه با جریمه غیبت در قانون کار

توجه داشته باشید که تمام قوانین بالا مرتبط به قانون کار است و برای کارمندان و کارگران رسمی قابل اجراست. اما به هر حال هر شرکتی مخصوصا شرکت های خصوصی قوانین داخلی متفاوتی دارند. ممکن است روزهای مرخصی مجاز و غیر مجاز برای آن ها متفاوت باشد یا دستمزدی که به کارگر در زمان مرخصی تعلق می گیرد یا کسر می گردد نیز کاملاً با قانون کار فرق داشته باشد. اگر احتیاج به مرخصی داشتید، بهتر است قبل از اعلام آن با مسئول مربوطه (معمولا مدیریت شرکت و سازمان) مشکل خود را در میان بگذارید و از قوانین مرتبط با شرکت به طور کامل مطلع شوید. در این صورت کارمندان می توانند با خیالی آسوده و بدون نگرانی از کسر دستمزد و حقوق شان مرخصی بگیرند.

نتیجه گیری

برای تمام انسان ها ممکن است مشکلات مختلفی در طول زندگی به وجود بیاید. بدیهی است که اگر در ساعات کاری برای حل آن ها اقدام کنید و غیبت غیر موجه داشته باشید، طبق جریمه غیبت در قانون کار، ممکن است از حقوق دستمزد و مزایای شما کسر گردد. حتی اگه غیبت ها در سری سوم و چهارم نیز تکرار شوند ممکن است در نهایت به اخراج کارگر ختم گردد. اما به طور کلی هر غیبتی که بدون اطلاع قبلی در محل کار رخ دهد غیر موجه محسوب می شود و در این مورد هیچ عذر و بهانه ای پذیرفته نیست.