سنوات آخر سال یا مزایای پایان خدمت یکی از مهمترین بخشهای حقوق و مزایای کارمندان و کارگران است که کارفرما ملزم است آن را پرداخت کند. سنوات معمولاً معادل حقوق دریافتی آخرین ماه فرد است و بهصورت سالیانه محاسبه میشود؛ به این معنی که در انتهای هر سال، مبلغی معادل حقوق دریافتشده در آخرین ماه سال به عنوان سنوات در نظر گرفته میشود.
در این مطلب از کارلاینمگ حق سنوات را از جنبههای مختلف بررسی میکنیم.سنوات چیست ؟
سنوات یا حق سنوات نوعی پاداش است که در پایان سال یا پایان کار از طرف کارفرما به کارگر یا کارمند پرداخت میشود. مبلغ حق سنوات در قانون کار برابر با مبلغ یک ماه آخرین حقوق است و بهعنوان مزایای پایان خدمت به کارگر پرداخت میشود.
میزان سنواتی که به نیروی کار تعلق میگیرد بستگی به میزان حقوق دریافتی وی در قرارداد کار دارد.
حق سنوات در پایان قرارداد کاری یا پایان سال کاری به نیروی کار پرداخت میشود.
حق سنوات با پایه سنوات فرق دارد، حق سنوات به تمام افرادی که حتی یک روز را هم در کارگاه کار کردهاند پرداخت میشود، اما پایه سنوات بهصورت ماهانه فقط به افرادی تعلق میگیرد که حداقل یک سال در کارگاه مشغول به کار بودهاند.
تا قبل از سال 99 مبلغ سنوات فقط بر اساس پایه حقوق ثابت فرد در نظر گرفته میشد، اما در حال حاضر این مبلغ باتوجهبه آخرین دریافتی فرد محاسبه میشود؛ بهعبارتدیگر مزایایی مانند حق مسکن، حق اولاد، بن کارگری و سایر مزایای نقدی و غیرنقدی هم در محاسبه سنوات پایان سال یا خدمت، دخیل است.
بنابراین باتوجهبه قانون وزارت کار، افرادی که با شرکتها و موسسههای مختلف قرارداد داشته باشند، واجد شرایط دریافت سنوات هستند و کارفرما موظف به پرداخت تمام و کمال این مبلغ است. این مبلغ کسری حقوق و درآمد افراد را جبران می کند و انگیزهای برای ارتقای کیفیت کار است.
اهمیت حق سنوات برای کارفرمایان
حق سنوات یکی از حقوق اساسی کارگران است که پرداخت بهموقع و صحیح آن تأمین مالی کارگران را در زمان بیکاری تضمین میکند؛ همچنین رعایت این حق موجب ایجاد محیط کار مثبت، افزایش رضایت شغلی و جذب نیروی کار باکیفیت میشود؛ بهعلاوه آگاهی از جزئیات حق سنوات به کارفرمایان کمک میکند تا قوانین و مقررات مربوطه را رعایت کنند و از جریمههای قانونی پیشگیری کنند که در نهایت به نفع رشد و توسعه سازمان است.
اهمیت حق سنوات برای کارگران
دریافت حق سنوات برای کارگران اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا این مزایا بهعنوان یک پاداش پایان خدمت، نقش مهمی در تامین امنیت مالی و رفاه کارکنان در دوران بازنشستگی یا پس از پایان قرارداد ایفا میکند. در ادامه به برخی از دلایل اهمیت دریافت حق سنوات برای کارگران اشاره میکنیم:
- حق سنوات کمک میکند تا کارگران در هنگام پایان کار یا بازنشستگی درآمدی اضافی داشته باشند که میتواند برای رویارویی با مشکلات مالی یا هزینههای غیرمنتظره مفید باشد.
- حق سنوات پاداشی برای تلاشها و خدماتی است که کارگر در طول سالها به کارفرما ارائه داده است و بهعنوان تشویق و قدردانی از زحمات او پرداخت میشود.
- آگاهی از اینکه در پایان هر سال کاری مبلغی بهعنوان حق سنوات به کارگر تعلق میگیرد، انگیزه بیشتری برای ادامه کار و تلاش در محیط کار ایجاد میکند و باعث احساس امنیت و ارزشمندی در آنها میشود.
- دریافت سنوات روابط کاری بین کارگران و کارفرمایان را تقویت میکند. پرداخت منظم این حق میتواند بر اعتماد و احترام متقابل تاثیر مثبت بگذارد.
در مجموع، دریافت حق سنوات یکی از ابزارهای حمایتی قانونی است که به کارگران کمک میکند تا شرایط مالی بهتری در پایان دوران کاری خود داشته باشند.

باورهای اشتباه درباره پرداخت حق سنوات
حق سنوات یکی از موضوعهای مهم دنیای کسبوکار است که همه کسانی که کار میکنند باید از آن آگاهی کامل داشته باشند. معمولاً اطلاعات درستی در این زمینه وجود ندارد و مجموعهای از باورهای اشتباه دراینباره وجود دارد که بهتر است اصلاح شوند. در ادامه به باورهای اشتباهی که دراینباره وجود دارد اشاره میکنیم:- حق سنوات فقط به افرادی تعلق میگیرد که کار ثابت دارند. این باور اشتباه است؛ چون حق سنوات ممکن است طبق قوانین هر کشوری به کارگران موقت و شاغلان با قراردادهای خاص هم تعلق بگیرد.
- پرداخت حق سنوات به انتخاب و تصمیم کارفرما بستگی دارد. درواقع اینطور نیست و این حق معمولاً بر اساس قوانین کار الزامی است و کارفرما موظف است آن را پرداخت کند.
- حق سنوات فقط در صورت اخراج پرداخت میشود. اینطور نیست، چون کارفرما موظف است حق سنوات را در پایان هر نوع همکاری پرداخت کند.
- مبلغ حق سنوات ثابت و تغییرناپذیر است. این مبلغ معمولاً بر اساس سابقه کار و شرایط قرارداد تعیین میشود و ممکن است متفاوت باشد.
- کارفرما میتواند حق سنوات را از سایر مزایای پرداختی کسر کند. این موضوع معمولاً قانونی نیست و حق سنوات باید بهصورت کامل پرداخت شود.
- اگر کارگری کار خود را ترک کند مشمول دریافت سنوات نمیشود. این موضوع به طور کامل باطل شده است و حتی اگر در قرارداد این موضوع آورده شده باشد باز هم کارگر می تواند از کارفرما به اداره کار شکایت کند و سنوات خود را بهطور کامل دریافت کند.
تفاوت حق سنوات و پایه سنوات چیست؟
تفاوت سنوات، حق سنوات و پایه سنوات و نحوه محاسبه و پرداخت آنها کاملاً با یکدیگر متفاوت است. در ادامه به تعریف این مفاهیم و تفاوت بین آنها اشاره میکنیم:حق سنوات
حق سنوات که برخی آن را با عنوان مزایای پایان خدمت یا مزایای پایان کار نیز میشناسند، مبلغی است که بعد از اتمام کار و قطع همکاری فرد با شرکت یا اداره به او پرداخت میشود. این مبلغ معادل پایه حقوق فرد است و باتوجه به سابقه کاری و تعداد سالهای خدمت محاسبه میشود؛ همانطور که گفته شد نحوه اتمام همکاری تفاوتی ندارد؛ در هر صورت کارفرما موظف است این مبلغ را به فرد پرداخت کند.پایه سنوات
پایه سنوات کاملاً متفاوت از حق سنوات است و بهصورت ماهانه محاسبه میشود؛ بهاینترتیب که هر ماه مبلغی بهعنوان پایه سنوات برای کارمندان و کارگران در نظر گرفته شده است و بهصورت ماهانه به آنها پرداخت میشود. این مبلغ معمولاً در طول سال جمع میشود و در نهایت همراه با عیدی انتهای سال پرداخت میشود. بنابراین مبلغی که کارمندان و کارگران در انتهای سال با عنوان عیدی و سنوات دریافت میکنند، پایه سنوات آنها در طول سال گذشته است. پایه سنوات از زمان شروع کار بهصورت ماهانه به فرد تعلق میگیرد و کارمندان و کارگران میتوانند هر ماه همراه با حقوق آن را دریافت کنند.قوانین دریافت سنوات چیست؟
مبلغ سنوات را هر سال شورای عالی کار تعیین میکند و بهصورت رسمی در پایان سال اعلام میشود. مبلغ اعلامشده از سوی شورا برای یک روز کاری است؛ بنابراین برای محاسبه ماهانه و سالانه آن باید این مبلغ در اعداد مشخصی به تعداد روز کاری در ماه و سال، ضرب شود.
اما موضوع به همین ضرب و تقسیم ساده ختم نمیشود و دریافت سنوات مانند سایر حقوق و مزایای کارمندی و کارگری، قوانین خاص خود را دارد؛ مثلاً یکی از مهمترین قوانین بهتصویبرسیده در این راستا، محاسبه سنوات بر اساس نرخ اعلامشده در سال جدید است؛ به این معنی که اگر کارمند یا کارگری 20 سال سابقه کار داشته باشد و در طول دوران خدمت حق سنوات خود را دریافت نکرده باشد و امسال بنا به دلایلی قصد دارد آن را از کارفرما مطالبه کند، حق سنوات او باتوجهبه نرخ اعلامشده در سال جدید محاسبه میشود. طبق قانون کارفرما حق هیچ اعتراضی ندارد و باید تمام حق و حقوق مطالبهشده را پرداخت کند.
شرایط بازخرید حق سنوات کارگران
بر اساس ماده ۳۲ قانون کار، اگر پایان قرارداد کار بهدلیل کاهش تواناییهای جسمی و فکری کارگر باشد، کارفرما موظف است برای هر سال سابقه خدمت، معادل دو ماه از آخرین حقوق کارگر را پرداخت کند. در محاسبه عیدی، سنوات و مرخصی، باید به آخرین حقوق دریافتی توجه شود. کارگران میتوانند تا ۹ روز از مرخصی سالانه خود را ذخیره کنند، اما مرخصیهای بیشتر از این تعداد سوخت میشود مگر اینکه توافقی با کارفرما انجام شود.
فرد باید حداقل 1۰ سال سابقه خدمت در یک سازمان یا شرکت داشته باشد تا بتواند بازخرید سنوات انجام دهد. مبنای محاسبه سنوات و ذخیره مرخصی طبق قوانین وزارت کار، حداقل یک ماه بر اساس آخرین حقوق فرد است که شامل مزایایی مانند خواروبار و حق مسکن هم میشود.
اگر کارگر پس از دریافت سنوات همچنان با کارفرما همکاری کند، مبلغ بازخرید مشمول مالیات خواهد شد. شرکتها معمولاً مزایای پایان کار را بهصورت بازخرید سنوات پرداخت میکنند تا مالیات کمتری پرداخت کنند و پرداخت بیش از یک ماه سنوات هم به توافق دوطرفه بستگی دارد.
زمان پرداخت حق سنوات
افرادی که کمتر از یک سال سابقه کار داشته باشند، میزان سنوات آنها بر اساس تعداد روزهای کاری محاسبه میشود. دریافت سنوات هیچ ارتباطی با مدت قرارداد کاری افراد ندارد.
دریافت سنوات قوانین دیگری هم دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- چه فرد کارگر فصلی باشد و چه کارگر دائم به هرحال سنوات به او تعلق میگیرد و این مبلغ باتوجهبه مدتزمان کارکرد او محاسبه میشود.
- در صورت تعویض کارفرما، حق سنوات کارگر همچنان محفوظ است و کارفرمای جدید باید طبق قانون، سنوات کارگران را پرداخت کند.
- سنوات به تمام کارمندان و کارگران تعلق میگیرد و دلیل قطع همکاری اهمیتی ندارد. حتی اگر فرد استعفا دهد یا اخراج شود، باز هم میتواند سنوات خود را دریافت کند.
- سازمانها، کارگاهها، شرکتها و تمام مراکزی که نیروی رسمی یا غیررسمی دارند موظف به پرداخت سنوات هستند.
- مشاغل تابستانی که معمولاً دانشآموزان و دانشجویان در آن مشغول به کار میشوند، واجد پرداخت سنوات نیستند.
- کارگران پارهوقت و ساعتی باتوجهبه ساعت کاری خود سنوات دریافت میکنند. مبلغ سنوات آنها معمولاً براساس میانگین حقوق دریافتی طی 90 روز کاری محاسبه میشود.
فرمول محاسبه سنوات 1404 چیست؟
فرمول محاسبه سنوات برای آگاهی از حقوق میتواند کمککننده باشد. محاسبه سنوات فرمول مشخصی دارد که میتوانید بهراحتی آن را یاد بگیرید. این نکته را در نظر داشته باشید که برای بهدستآوردن این مبلغ باید حق سنوات و پایه سنوات را جداگانه محاسبه کنید.
فرمول محاسبه این دو مفهوم به شرح زیر است:
فرمول محاسبه حق سنوات:
حق سنوات= حقوق پایه مشخص شده در حکم کاری × کارکرد سنوات ÷ ۳۶۵
فرمول محاسبه پایه سنوات:
پایه سنوات= پایه سنوات ماهیانه مشخص شده ÷ ۳۰ × کارکرد یک ماه
برای محاسبه حق و پایه سنوات این نکته را در نظر داشته باشید که مبلغ پایه را شورای عالی کار اعلام میکند. نکته دیگر این است که سنوات پایان سال یا پایان کار مشمول مالیات نمیشوند و کل مبلغ محاسبهشده باید به شما پرداخت شود.
به افرادی که کمتر از یک سال سابقه کار داشته باشند فقط پایه سنوات تعلق میگیرد و این مبلغ باتوجهبه تعداد روزهای کاری فرد محاسبه میشود.
حق سنوات در سال 1404 بر اساس مدت زمان خدمت کارگر و مبلغ پایه حقوق او محاسبه میشود. بهطور کلی، فرمول محاسبه به این صورت است که مجموع حقوق پایه کارگر در سال جاری را بر 12 تقسیم کرده و سپس در تعداد سالهای خدمت ضرب میکنند.
کارفرما باید به قوانین و مقررات محلی توجه کند و در برخی موارد ممکن است مزایا و پاداشهای اضافی نیز در محاسبه لحاظ شوند. به این ترتیب، کارفرما میتواند مبلغ دقیق حق سنوات را محاسبه کرده و به کارگر پرداخت کند.
شرایط | نحوه محاسبه حق سنوات | اقدامات لازم |
اخراج موجه | بر اساس آخرین حقوق و مدت خدمت | داشتن دلیل موجه برای اخراج |
از کارافتادگی | بر اساس کلیه حقوق دریافتی | ارائه گواهی پزشکی |
پایان کار در قراردادهای معین | بر اساس مدت قرارداد و حقوق دریافتی | تکمیل دوره قرارداد |
بازنشستگی | بر مبنای آخرین حقوق دریافتی + کل مدت خدمت | درخواست بازنشستگی |
استعفای کارگر | محاسبه ممکن است متفاوت باشد | ارائه نامه استعفا |
فوت بیمهشده | پرداخت به وراث بر اساس حقوق و خدمت | ارائه گواهی فوت و اسناد وراثت |
فسخ قرارداد مطابق متن قرارداد | بر اساس شرایط مندرج در قرارداد | رعایت بندهای قراردادی مربوط به فسخ |
نقش حق سنوات در بازنشستگی کارگران
حق سنوات بهعنوان یک حق قانونی به کارگران کمک میکند تا در دوران بازنشستگی تامین مالی بهتر، احساس امنیت و رضایت بیشتری داشته باشند. علاوه بر این پرداخت حق سنوات میتواند موجب افزایش وفاداری کارگران به کارفرما و بهبود روابط کاری شود، بنابراین این موضوع از جنبههای قانونی، مالی و روانی اهمیت زیادی دارد.

نحوه پیگیری قانونی در صورت عدم پرداخت حق سنوات
اگر کارفرما حق سنوات را پرداخت نکند کارگران ابتدا باید مستندات مربوط به قرارداد کار و فیشهای حقوقی خود را جمعآوری کنند. سپس با کارفرما یا مسئول منابع انسانی تماس بگیرند و موضوع را بهصورت دوستانه مطرح کنند. اگر این گفتوگو نتیجه ندهد، میتوانند نامهای رسمی به کارفرما ارسال کنند و درخواست پرداخت حق سنوات را بهطور واضح بیان کنند.
اگر کارفرما به درخواستها پاسخ ندهد، کارگران میتوانند به اداره کار محل کار خود مراجعه کنند و شکایت رسمی ثبت کنند. اگر اداره کار نتواند مشکل را حل کند، مراجعه به مراجع قضائی و طرح دعوی علیه کارفرما گزینه بعدی است. در این مراحل، مشاوره با یک وکیل متخصص میتواند به کارگران کمک کند بهترین راهکارها را برای پیگیری حقوق خود انتخاب کنند.
بهترین راه پیداکردن کار پارهوقت با حقوق و سنوات منظم چیست؟
تعهدات کاری و پرداخت حقوق، دستمزد، سنوات و سایر حقوق کارگران از مسائل مهمی است که معمولاً در استخدام نیروی کار پارهوقت مشکلاتی ایجاد میکند. کارفرمایان در زمان پیک کاری و افزایش حجم کار به نیروهای پارهوقتی نیاز دارند که قابل اعتماد باشند و بتوانند فشار کار را کمتر کنند.
استخدام نیرو برای کارفرماها در این موقعیت مشکلات و مسئولیتهای فراوانی برای آنها دارد. بنابراین به برونسپاری استخدام نیروی پارهوقت فکر میکنند که این موضوع هم مشکلات خاص خودش را دارد.
ما در کارلاین تمام این دغدغهها را برطرف کردهایم. کارلاین بهعنوان اولین مرجع اشتراکگذاری هوشمند نیروی انسانی، مناسبترین انتخاب برای استفاده از نیروی پارهوقت و نوسانی است.
اگر جویای کار پاره وقت یا نیروی کار پارهوقت هستید با کارلاین تماس بگیرید.