یکی از مهم ترین موضوعات در روز های پایانی سال محاسبه سنوات و عیدی کارگران و کارمندان است که بر اساس پایه حقوق تعیین می شود و کارفرما موظف است آن را پرداخت کند. سنوات یکی از مهم ترین مبحث های مربوط به حقوق و دستمزد است که در عین سادگی، پیچیدگی های بسیاری دارد. به طور کلی  سنوات به دو مفهوم سنوات پایه و حق سنوات تقسیم می شود که هر یک معنای متفاوتی دارند و با فرمول های خاصی محاسبه می شود.

اگر شما نیز به عنوان یک کارگر یا کارفرما نیاز به اطلاعات بیشتری پیرامون این موضوع دارید و می خواهید بدانید سنوات چند درصد حقوق است ، این مقاله را مطالعه بفرمایید. در مطلب پیش رو علاوه بر بررسی انواع سنوات، فرمول محاسبه هر یک را ذکر کردیم.

سنوات چیست؟

قبل از اینکه بدانیم سنوات چند درصد حقوق است ، بهتر است با مفهوم کلی آن آشنا شویم. همان طور که می دانید شورای عالی کار برای حفظ منافع کارگران و کارفرمایان قوانین خاصی در زمینه قرارداد های کاری تصویب کرده است. یکی از این قوانین سنوات است. سنوات یک مزیت برای کارگر محسوب می شود که در انتهای سال یا پایان خدمت به او پرداخت می شود. کارفرما این مبلغ را پرداخت می کند و حق قانونی تمام افرادی است که قرارداد رسمی یا غیر رسمی دارند.

مبلغ سنوات معادل حقوقی است که نیروی کار در آخرین ماه خدمت خود دریافت کرده است. حتی افرادی که کمتر از یک سال سابقه کاری دارند نیز مشمول دریافت سنوات می شوند. این مبلغ برای آن ها با توجه به تعداد روز هایی که مشغول به کار بوده اند، محاسبه خواهد شد.

سنوات، خود به دو مفهوم پایه سنوات و حق سنوات تقسیم می شود که در ادامه به طور کامل درمورد آن ها صحبت می کنیم.

حق سنوات چیست؟

یکی از مزیت های اجباری قراداد های کاری حق سنوات است که به منظور حمایت از نیروی کار به ثبت رسیده و کارفرما موظف است تمام و کمال آن را پرداخت کند. حق سنوات که به آن پاداش پایان خدمت نیز گفته می شود در زمان قطع همکاری و پایان خدمت فرد به او پرداخت می شود و مبلغ آن برای هر یک سال سابقه کار، معادل آخرین حقوق دریافتی نیروی کار است. علت قطع همکاری نیروی کار می تواند بازنشستگی، از کار افتادگی، فوت، استعفا و یا اخراج از کار باشد. در هر صورت حق سنوات به فرد تعلق می گیرد و نوع قطع همکاری تاثیری در پرداخت این مبلغ ندارد.

به عبارت دیگر سنوات در انتهای خدمت با یک فرمول ساده و قابل فهم محاسبه می شود. به عنوان مثال اگر پایه حقوق فردی در آخرین ماه کاری او 6 میلیون تومان باشد، به ازای هر یک سال سابقه کار، تقریبا 6 میلیون تومان پاداش پایان خدمت دریافت می کند.

فرمول کامل محاسبه حق سنوات سالانه به این صورت است:

حق سنوات = (آخرین حقوق دریافتی فرد ÷ 365) × تعداد روز های کارکرد فرد در طول سال

پایه سنوات چیست؟

پایه سنوات یک مبلغ مشخص و ثابت است که روزانه محاسبه و به حقوق کارگران اضافه می شود. شورای عالی کار این مبلغ مشخص و ثابت را به صورت سالانه تعیین و اعلام می کند. کارگرانی مشمول دریافت پایه سنوات هستند که بیشتر از یک سال در کارگاه یا شرکتی مشغول به کار باشند و یا از آخرین زمان دریافت سنوات آن ها حداقل یک سال گذشته باشد.

طبق گفته اداره کار و امور اجتماعی، هدف از پرداخت پایه سنوات ایجاد انگیزه شغلی در کارگران، جبران کمبود در حقوق ها، تفکیک کارگران با سابقه کاری بالا و به طور کلی حمایت از نیروی کار است.

همان طور که گفته شد بر اساس قانون اداره کار تمام کارگرانی که قرارداد رسمی یا غیر رسمی قانونی داشته باشند مشمول دریافت پایه سنوات هستند و کارفرما موظف است این مبلغ را پرداخت کند. پایه سنوات نیز درست مانند حق سنوات به صورت روزانه محاسبه  و به حقوق کارگران و کارمندان اضافه می شود. در واقع پایه سنوات بخشی از حقوق روزانه نیروی کار است؛ به همین دلیل تمام محاسبات مربوط به دستمزد مانند بیمه و مالیات، در آن تاثیر دارند.

فرمول مشخصی برای تعیین پایه سنوات در دست نیست. شورای عالی کار و امور اجتماعی با توجه به شرایط اقتصادی و  صلاح دید نیروی کار، هر ساله مبلغ مشخصی را تحت عنوان پایه سنوات اعلام می کند که به صورت روزانه به حقوق افراد اضافه می شود. این مبلغ ممکن است هر چند ماه یک بار یا در انتهای سال همراه با عیدی به افراد پرداخت شود.

پایه سنوات در کارگاه های مشمول طرح طبقه بندی مشاغل به چه صورت است؟

طرح طبقه بندی مشاغل در کارگاه ها بر این موضوع که سنوات چند درصد از حقوق است ، تاثیر مستقیم دارد. در بیشتر شرکت ها و کارگاه ها، مشاغل با توجه به سطح مسئولیت ها و وظایف افراد طبقه بندی می شوند.

هدف اصلی اجرای این طرح، حمایت کردن از کارگرانی است که وظایف مهم تری بر عهده دارند و سختی کار بیشتری را متحمل می شوند. به عبارت دیگر تعیین دامنه مسئولیت ها و طبقه بندی مشاغل در شرکت ها و کارگاه های مختلف، موجب ضایع نشدن حق کارگران با تجربه و پرداخت سنوات عادلانه به کارگران کم تجربه می شود. این طرح همچنین قوت قلبی برای کارفرمایان است؛ زیرا دیگر مجبور نیستند به نیروی کار کم تجربه و تازه استخدام شده، به اندازه یک کارگر ماهر سنوات پرداخت کنند. از آنجایی که در این طرح پایه سنوات هر فرد با توجه به حجم مسئولیت های محوله و سابقه کار، به صورت منصفانه پرداخت می شود، طرح طبقه بندی مشاغل موجب بهبود روابط بین کارگر و کارفرما نیز شده است.

در این طرح هر یک از کارگران با توجه به میزان مهارت و مسئولیت دریافتی در گروه های شغلی 1 تا 20 قرار می گیرند و شورای عالی کار هر ساله برای هر گروه پایه سنوات مشخصی را محاسبه و اعلام می نماید.

پایه سنوات تجمیعی چیست؟

زمانی که سابقه کار نیروی کار در شرکت یا کارگاهی بیشتر از دو سال شود، پایه سنوات سال دوم کاری او به پایه سنوات سال جدید، اضافه خواهد شد. به عبارت دیگر با افزایش سابقه کار، مبلغ در نظر گرفته شده برای پایه سنوات به صورت تجمیعی افزایش پیدا خواهد کرد. بنابراین می توان گفت سابقه کار تاثیر مستقیم در پایه سنوات دارد.

فرمول محاسبه پایه سنوات سال جدید به این صورت است:

پایه سنوات سال جدید = پایه سنوات سال جاری + ( پایه سنوات سال قبل × درصد افزایش سایر سطوح حقوق و دستمزد)

نکات مهم درباره دریافت سنوات

در این قسمت از مقاله با موضوع ” سنوات چند درصد حقوق است ” نکات مهمی را درمورد دریافت سنوات گوشزد می کنیم که هر کارفرما و نیروی کاری باید از آن ها اطلاع داشته باشد. این نکات عبارت اند از:

  1. سنوات به تمام افرادی که قرارداد دائم یا موقت دارند تعلق می گیرد.
  2. کارفرما در هر صورت بعد از قطع همکاری نیروی کار موظف به پرداخت حق سنوات او است.
  3. سنوات پایه قسمتی از حقوق روزانه کارگر است که معمولا هر چند ماه یک بار یا در انتهای سال همراه عیدی به او پرداخت می شود.
  4. پایه سنوات و حق سنوات دو مفهوم متفاوت هستند و کارفرما موظف است هر دو مبلغ را به نیروی کار خود پرداخت کند.
  5. افرادی که کمتر از یک سال سابقه کار داشته باشند هم مشمول دریافت سنوات می شوند.
  6. حتی در صورت تعویض کارفرما، مسئول جدید، موظف به پرداخت سنوات روزانه و پایان خدمت نیروی کار است.
  7. کارگران فصلی نیز مشمول دریافت سنوات هستند و مبلغ آن با توجه به تعداد روز هایی که مشغول به کار بوده اند، محاسبه می شود.
  8. اگر فرد 10 سال یا بیشتر سابقه کار داشته باشد، سنوات پایان خدمت او بر اساس آخرین حقوق دریافتی برای هر سال محاسبه می شود.
  9. دانش آموزان و دانشجویانی که در مشاغل تابستانی مشغول به کار می شوند، مشمول دریافت سنوات نیستند.
  10. در شرکت ها و کارگاه هایی که طرح طبقه بندی مشاغل در آن ها اجرا شده اند، پایه سنوات به صورت تصاعدی محاسبه می شود. یعنی در سنوات سال چهارم، سنوات سال های سوم، دوم و اول نیز دخیل در نظر گرفته می شود.

جمع بندی

در این مقاله سعی کردیم شما را با مفهوم کلی سنوات آشنا کنیم. همان طور که در طول مقاله نیز گفته شد حق سنوات و پایه سنوات دو مفهوم جدا از هم هستند که در شرایط متفاوتی به نیروی کار پرداخت می شود. این مبالغ هر ساله از طرف شورای عالی کار و امور اجتماعی تعیین می شود و به صورت رسمی اعلام می گردد.

حق سنوات مبلغی است که در انتهای خدمت یا قطع همکاری نیروی کار به او پرداخت می شود؛ در حالی که پایه سنوات بخشی از حقوق است که به صورت روزانه محاسبه و هر چند ماه یک بار یا در انتهای سال همراه با عیدی پرداخت می گردد. به طور کلی سنوات یک مزیت شغلی برای کارگران و کارمندان است که کارفرما موظف به پرداخت آن است و مبلغ آن با توجه به پایه حقوق محاسبه می شود. خاطرتان باشد که حق سنوات از حقوق روزانه جداست؛ بنابراین مشمول بیمه و مالیات نمی شود؛ اما پایه سنوات بخشی از حقوق است و حق بیمه و مالیات از آن کسر خواهد شد.